นวดเต้านม ช่วยนมแม่ไหลดี (รักลูก)
เรื่อง : เมธาวี
หลังคลอด ทำไมน้ำนมน้อย เจ็บเต้า นมไม่ไหล ไม่สบายเต้าเลย ลองใช้วิธีนวดเต้านมสิคะ คุณแม่จะรู้สึกสบายเต้า รู้สึกผ่อนคลายขึ้น น้ำนมไหลดีด้วยค่ะ แต่ก่อนอื่นต้องรู้ที่มาก่อนว่าการที่น้ำนมไม่ไหล หรือไหลน้อยเกิดจากสาเหตุใดเพื่อจะได้แก้ไขได้ถูกวิธีค่ะ
สาเหตุ...นมแม่ไหลน้อยพอน้ำนมไม่ไหล คุณแม่หลาย ๆ คนเลยถอดใจเลิกให้นมลูก เพราะกลัวว่าลูกจะกินไม่พอ กินไม่อิ่ม แล้วหันไปให้นมผสมแทน แต่ถ้าคุณแม่อดทนและแก้ปัญหาที่สาเหตุ ก็จะช่วยทำให้น้ำนมกลับมาไหลดีได้แน่นอนค่ะ
น้ำนมน้อยเกิดจากสาเหตุต่อไปนี้
นมแม่น้อยใน 3 วันแรก โดยปกติในช่วง 3 วันแรกหลังคลอด น้ำนมจะไหลน้อยอยู่แล้ว เพราะน้ำนมของคุณแม่มีความเข้มข้น มีลักษณะเหลืองข้น จึงทำให้ไหลน้อย สิ่งสำคัญคือ ต้องให้ลูกดูดเต้าบ่อย ๆ ดูดทุกครั้งที่เขาหิว โดยจัดท่าอุ้มให้ดี ดูดแล้วไม่เจ็บหัวนม ก็จะช่วยกระตุ้นให้น้ำนมไหลได้ดีขึ้น ลูกกินอิ่มได้สารอาหารครบถ้วนค่ะ ลูกไม่ดูด แต่อมไว้เฉย ๆ คุณแม่บางคนให้ลูกดูดนมตลอด และลูกดูดเต้านาน บางครั้งดูดจนหลับไป แต่น้ำหนักกลับไม่ขึ้น แถมน้ำนมก็ยังไหลช้า อาจเกิดจากลูกไม่ได้ดูดนม และอมหัวนมไว้เฉย ๆ รอให้น้ำนมหยดมาเอง ทำให้ได้กินนมน้อย น้ำหนักตัวไม่ขึ้น และเมื่อลูกน้อยไม่มีการดูดกระตุ้นก็ทำให้น้ำนมไหลน้อยไปด้วยวิธีสังเกตว่าลูกดูดนมไหม ให้ดูเวลาที่ลูกดูดลิ้นต้องอยู่ใต้ลานนม ดูดแล้วไม่เจ็บหัวนม ถ้าคุณแม่เจ็บหัวนมแสดงว่าลูกดูดผิด ต้องให้ปากของลูกอมมิดลานนมพอดี ไม่เห็นลานนมหรือเห็นน้อยค่ะ
ปล่อยลูกนอนยาวเกิน 4 ชั่วโมง ใครที่พบว่าน้ำไม่ไหล เพราะในช่วง 2 เดือนแรก ปล่อยให้ลูกนอนยาวเกิน 4 ชั่วโมง ซึ่งการนอนนาน ๆ ลูกจะไม่ได้ดูดนม จึงไม่มีการกระตุ้น เลยส่งผลต่อกระบวนการผลิตน้ำนม ทำให้น้ำนมไหลน้อย ดังนั้นในช่วง 2 เดือนแรก ควรปล่อยให้ลูกนอนยาว 4-5 ชั่วโมง ครั้งเดียวต่อวันคือช่วงกลางคืน และให้ลูกดูดนมทุก 2-3 ชั่วโมงหรือทุกครั้งที่ลูกต้องการ แต่ถ้าลูกไม่ยอมดูดเต้าเลย ต้องกระตุ้นด้วยการปั๊มนม วันละ 8-10 ครั้ง/วันค่ะจาก 3 สาเหตุนี้ ทำให้นมแม่ไหลน้อย น้ำนมระบายได้ไม่ดี เกิดเต้านมคัด ปวดเต้านม วิธีการที่จะทำให้น้ำนมไหลดี นอกจากให้ลูกดูดกระตุ้นแล้ว อาจต้องนวดเต้านม จะทำให้เต้านมผ่อนคลาย และน้ำนมไหลดีขึ้น
4 วิธี นวดเต้า ช่วยน้ำนมไหลดีหลังการนวดเต้านม คือคุณแม่ต้องนวดแล้วรู้สึกสบาย ผ่อนคลาย นวดแล้วต้องไม่เจ็บเต้านม ถ้าเจ็บแสดงว่านวดผิดวิธีค่ะ
ท่าที่ 1 ให้คุณแม่นั่งหรือยืนในท่าสบาย ๆ ใช้มือทั้งสองข้างค่อย ๆ นวดศีรษะ ไล่มาที่ต้นคอ ไหล่ ต้นแขน โดยนวดเบา ๆ จะรู้สึกสบาย เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น ท่าที่ 2 เอามือทั้งสองข้าง วางทาบที่หน้าอก ลักษณะเหมือนผีเสื้อ จากนั้นใช้นิ้วมือค่อย ๆ นวดวนเป็นวงกลมรอบ ๆ เต้านม ประมาณ 5 นาที ท่าที่ 3 คลำบริเวณเนินเต้า เพื่อดูว่าเต้านมมีก้อนบริเวณไหน โดยชูนิ้วขึ้นมา 3 นิ้ว แล้ววางทาบวัดจากหัวนมขึ้นไป 2 ทบ แล้วค่อย ๆ นวดเป็นวงกลม จากเนินเต้าไล่เข้าหาหัวนม นวดให้ทั่วเต้านม หากพบก้อนตรงไหน ให้ค่อย ๆ นวดเป็นวงกลมแล้วดันเข้าหาหัวนม จะช่วยให้น้ำนมไหลดี ท่าที่ 4 ใช้นิ้วชี้และหัวแม่มือวางระหว่าง หัวนม บีบหัวนม แล้วดันเข้าหาตัวแล้วบิดทำ 3-4 ครั้ง การนวดแบบนี้ ไม่ได้ช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนม แต่ช่วยให้คุณแม่รู้สึกสบายลดอาการปวดเต้า และทำให้น้ำนมไหลดีขึ้นค่ะข้อห้ามการนวดเต้านม
เต้านมที่มีอาการอักเสบจากการติดเชื้อ เต้านมเป็นฝี เพราะการที่เต้านมอักเสบจะมีอาการเจ็บและปวดเต้าอยู่แล้ว ดังนั้น การนวดเต้า อาจทำให้เต้านมยิ่งช้ำและเจ็บมากขึ้น
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
ปีที่ 31 ฉบับที่ 371 ธันวาคม 2556
