CF ยิ่งอันตราย ถ้าปอดลูกป่วยเรื้อรัง (รักลูก)
Cystic Fibrosis หรือ CF โรคทางพันธุกรรมที่ส่งผลส่วนมากต่อระบบทางเดินหายใจและระบบทางเดินอาหาร ซึ่งทั้ง 2 ระบบนั้น เจ้าตัวน้อยก็มักจะป่วยกันบ่อย ๆ ถ้าหากมารวมอยู่ด้วยกัน อันตรายถึงชีวิตทีเดียวค่ะ
โรค CF รับมาจากคุณพ่อคุณแม่
เด็กที่เป็นโรคนี้จะมีเยื่อเมือกและเสลดที่เหนียวข้น ทำให้เกิดการติดเชื้อที่ปอดได้ง่าย หรือเป็นโรคปอดเรื้อรังควบคู่ไปกับการขาดสารอาหาร เพราะระบบทางเดินอาหารหลั่งน้ำย่อยได้ไม่ดี โดยทำให้เด็ก ๆ ดูดซึมอาหารได้ยาก
โรคนี้จะพบได้มากหากคู่แต่งงานเป็นเครือญาติกัน และมียีนของโรคนี้อยู่ ลูกก็จะได้รับการถ่ายทอดโรคนี้ทางพันธุกรรม โรค CF เป็นโรคที่รักษาไม่หายขาด แต่ถ้าได้รับการรักษาตั้งแต่เริ่มต้น และรักษาอย่างต่อเนื่อง เด็กๆ ก็จะมีร่างกายที่แข็งแรงขึ้นค่ะ
อาการและความรุนแรงของโรค
โรค CF สามารถเป็นได้ตั้งแต่แรกเกิด เพราะได้รับโรคจากกรรมพันธุ์ แต่ถ้าในร่างกายมีความผิดปกติที่ยีนของโรค CF อยู่น้อยอาการของโรคอาจจะแสดงออกตอนโตขึ้น ซึ่งคุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตอาการได้ ดังนี้
ความผิดปกติที่ทางเดินหายใจ เช่น ลูกป่วยเป็นโรคปอดอักเสบบ่อย ๆ มีอาการไข้ ไอ หอบหืด และเป็นโรคไซนัสเรื้อรัง
ความผิดปกติที่ทางเดินอาหาร จะสังเกตได้จากอุจจาระเป็นมันเยิ้ม มีแก๊สในกระเพาะปริมาณมากทำให้ท้องป่อง และมีอาการขาดสารอาหาร
สังเกตจากเหงื่อของลูก เหงื่อจะมีปริมาณคลอไรด์สูง สังเกตจากเวลาที่คุณพ่อคุณแม่หอมลูก จะรู้สึกว่าเค็ม ๆ
ส่วนความรุนแรงของโรค CF ขึ้นอยู่กับการติดเชื้อค่ะ หากลูกน้อยติดเชื้อที่ปอดบ่อย ๆ หรือเป็นโรคปอดเรื้อรังหลาย ๆ ครั้ง มีโอกาสที่จะเสียชีวิตจากโรค CF ได้เลย แต่ถ้าคุณหมอตรวจพบได้เร็วก็จะสามารถรักษาให้อาการดีขึ้นได้ ส่วนระบบทางเดินอาหารที่ดูดซึมสารอาหารได้ไม่ดี จะสังเกตได้จากลกตัวเล็กและไม่ค่อยแข็งแรงค่ะ
ดูแลรักษาตั้งแต่เริ่มต้น
เด็ก ๆ ที่ติดเชื้อที่ปอดบ่อย ๆ คุณหมอแนะนำให้มาตรวจโดยละเอียด เพราะอาจเป็นสาเหตุของโรค CF ได้ ซึ่งถ้าทราบว่าเป็นโรคนี้จะได้รับการดูแลรักษาตั้งแต่เริ่มต้น
โดยในการรักษาคุณหมอจะให้กินยาฆ่าเชื้อ และให้ยาพ่นสำหรับป้องกันเชื้อโรค รวมถึงจะใช้ยาระบายเสลดที่เหนียวข้น เพื่อให้ระบบทางเดินหายใจทำงานได้ดีขึ้น และแนะนำให้ฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อไวรัส เช่น วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ หรือวัคซีนป้องกันเชื้อแบคทีเรียต่าง ๆ เพื่อการป้องกันลูกจากการติดเชื้อที่อาจเกิดขึ้นได้ง่ายค่ะ
นอกจากนี้ เด็ก ๆ ควรได้รับยาที่ช่วยเพิ่มเอนไซม์ในการดูดซึมสารอาหาร และวิตามินเสริมในส่วนที่ร่างกายขาดสารอาหารด้วย
ตรวจโรค CF จากคุณพ่อคุณแม่
เนื่องจากโรค CF เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้จากคุณพ่อคุณแม่มาสู่ลูกน้อย ถึงแม้ว่าจะป้องกันการเกิดโรค CF ในเด็กไม่ได้ แต่ถ้าทราบว่าคุณพ่อคุณแม่มียีนของโรคนี้ ก็สามารถเตรียมตัวเพื่อการรักษาที่ถูกต้อง
โดยคุณพ่อคุณแม่สามารถตรวจคัดกรองจากเลือดก่อน แต่งงานได้ ว่ามียีนของโรค CF หรือไม่ และยังสามารถตรวจโรคด้วยการเจาะน้ำคร่ำขณะตั้งครรภ์ แต่จะทำได้ยากกว่าตรวจเลือดจากคุณพ่อคุณแม่ค่ะ
ปัจจุบันการรักษาโรค CF ในต่างประเทศมีการพัฒนาจนสามารถสร้างยาที่ช่วยย่อยโปรตีนให้เสลดที่เหนียวข้นหายไปได้ แต่ยานี้ราคาค่อนข้างสูง และคาดว่าจะนำเข้ามาใช้ที่ประเทศไทยในไม่ช้า เพื่อลูกน้อยที่เป็นโรค CF จะได้อยู่กับโรคนี้อย่างมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ปีที่ 29 ฉบับที่ 347 ธันวาคม 2554