เบบี้เก่ง เพราะประสาทสัมผัสทั้ง 5 (รักลูก)
โดย: เพียงขวัญ
ความสามารถและศักยภาพของลูกวัยขวบแรก มีเคล็ดลับอยู่ที่ประสาทสัมผัสทั้ง 5ของเขาค่ะ ซึ่งคุณพ่อคุณแม่ต้องรู้จัก เข้าใจจะได้ส่งเสริมได้อย่างถูกต้องไงคะ
สัมผัสทั้ง 5 สำคัญต่อเบบี้
การกระตุ้นและส่งเสริมพัฒนาการมีความสำคัญต่อลูกขวบแรกเพราะแม้ลูกวัยนี้จะยังตอบสนองได้ไม่เต็มที่แต่ก็มีความสามารถในการรับรู้และเข้าใจค่ะซึ่งถ้าได้รับการส่งเสริมที่ดีตั้งแต่เล็กๆก็จะเป็นพื้นฐานสำคัญต่อยอดสู่วัย 1-3 ปีอันเป็นช่วงที่เซลล์สมองมีการแบ่งตัวอย่างเต็มที่การส่งเสริมพัฒนาการผ่านประสาทสัมผัสทั้ง 5 ได้แก่ ตาดู หูฟัง มือสัมผัสจมูกได้กลิ่น และลิ้นลิ้มรสค่ะ
6 วิธีส่งเสริม
คุณพ่อคุณแม่สามารถส่งเสริมพัฒนาการ ไปพร้อมกับการเลี้ยงดูเลยนะคะ
1. ให้นมแม่ดีที่สุดและเป็นธรรมชาติที่สุด เพราะขณะที่คุณแม่อุ้มเจ้าตัวเล็กให้กินนมลูกก็จะได้รับสัมผัสอันอบอุ่น มีการสบตาหากพูดคุยกับลูกไปด้วยก็เป็นการกระตุ้นประสาทหูค่ะ 2. สบตาและยิ้มกับลูกจะทำให้ลูกมีปฏิกิริยาตอบสนอง เพราะลูกสามารถมองเห็นหน้าพ่อแม่หรืออาจเล่นจ๊ะเอ๋กับลูกก็ช่วยกระตุ้นความสนใจทำให้ลูกเกิดการเรียนรู้เรื่องการมองเห็น และรู้ว่าแม้เวลาที่ไม่เห็นแม่ความจริงแล้วแม่ไม่ได้ไปไหนแต่ซ่อนอยู่ข้างหลังนั่นเอง 3. คุยกับลูก แม้เบบี้จะยังไม่สามารถโต้ตอบด้วยคำพูดแต่ก็ไม่ใช่ว่าลูกจะไม่อยากรับฟังเสียงนะคะ ตรงกันข้ามมีงานวิจัยพบว่าลักษณะการรับรู้ของเด็กเมื่อเทียบกับการเปิดเสียงเพลงและเสียงคนพูดให้เด็กฟังเด็กจะสนใจฟังเสียงคนมากกว่า โดยเฉพาะอายุราว 4-5 เดือนจะเริ่มจำแม่ได้จำเสียงของแม่หรือคนที่คุ้นเคยได้ จึงควรพูดคุยกับลูกเป็นประจำ 4. ให้ลูกคว้าจับจะ ช่วยให้ลูกได้พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กมัดใหญ่แต่เด็กบางคนกลับไม่เคยถูกกระตุ้นให้หยิบจับหรือไขว่คว้าอะไรเลยเพราะคุณพ่อคุณแม่หยิบให้ตลอด ทำให้ไปขัดขวางการทำงานของนิ้ว มือส่งผลให้พัฒนาไม่เต็มที่คุณพ่อคุณแม่จึงควรเปิดโอกาสและสนับสนุนให้ลูกได้คว้าจับสิ่งต่างๆด้วยตนเองนอกจากนั้นก็ต้องโอบกอดสัมผัสลูกอย่างสม่ำเสมอเพราะลูกสามารถรับรู้ถึงความรักของพ่อแม่ ผ่านการสัมผัสอย่างอ่อนโยนซึ่งจะช่วยให้ลูกมีพัฒนาการทางอารมณ์ที่ดีด้วยค่ะ
5. เรียนรู้จากกลิ่นแม้ในระยะแรกลูกจะยังแยกแยะไม่ได้ว่าที่ได้กลิ่นนั้นเป็นกลิ่นอะไรแต่ประสาทสัมผัสด้านนี้ของลูกก็เริ่มทำงานแล้วทำให้ยิ่งสะสมการเรียนรู้ที่สุดก็จะสามารถแยกได้ว่ากลิ่นไหนเป็นกลิ่นหอมหรือเหม็น ชอบหรือไม่ชอบ และเริ่มจำแนกกลิ่นต่าง ๆ ได้ชัดเจนขึ้นเรื่อย ๆเช่น จำกลิ่นนมแม่ได้ จำกลิ่นของคุณแม่ได้ เป็นต้นดังนั้น การอยู่ใกล้ชิดลูกเสมอ เมื่อลูกโตพอที่จะจำกลิ่นได้นอกจากทำให้เบบี้รู้สึกอบอุ่นใจ ยังช่วยให้ลูกมีความมั่นคงทางอารมณ์มากขึ้น
6. ชิมได้ไม่อันตรายธรรมชาติอีกอย่างหนึ่งของลูกวัยขวบแรก คือการหยิบของเข้าปากซึ่งเป็นการเรียนรู้ผ่านการสำรวจด้วยปากคุณพ่อคุณแม่จึงควรดูแลเรื่องความปลอดภัยและความสะอาดของสิ่งต่าง ๆที่ลูกอาจคว้าเข้าปากนะคะแต่ก็ไม่ควรกังวลหรือกลัวมากเกินไปจนไม่เปิดโอกาสให้ลูกได้เรียนรู้ด้วยตัวเองสิ่งที่ควรทำเช่นให้ลูกได้จับอาหารกินเองอาจเริ่มจากขนมปังที่ละลายในปากค่ะ เพื่อกันเรื่องอาหารติดคอวิธีนี้จะช่วยส่งเสริมพัฒนาการตามวัยของลูก ทำให้ลูกรู้สึกมีความสุขมีความพึงพอใจในตัวเองว่าสามารถทำบางสิ่งบางอย่างด้วยตนเองได้เท่ากับเป็นการสร้าง self esteem ให้ลูกตั้งแต่เล็ก ๆ ค่ะ
ถ้าไม่ถูกส่งเสริม
หากลูกวัยขวบแรกไม่ได้รับการกระตุ้นหรือส่งเสริมพัฒนาการเพียงพอนอกจากจะส่งผลเสียในเรื่องสติปัญญา และอารมณ์ที่จะไม่ครบถ้วนสมบูรณ์แล้วยังส่งผลต่อพัฒนาการทางจิตใจและความผูกพันอีกด้วย
เพราะเด็กที่ถูกทอดทิ้ง ไม่ได้รับการกระตุ้น ไม่มีคนมาสัมผัส หรือพูดคุยด้วยทำให้เกิดความไม่ไว้วางใจ และจะฝังอยู่ในจิตใจไปจนโตทีเดียว
นอกจากนั้น ยังพบว่าเด็กอาจจะเป็นคนที่มองโลกในแง่ร้าย ไม่ไว้วางใจคนรอบข้างเพราะประสบการณ์ที่ได้รับมาในขณะที่ต้องการความช่วยเหลือหรือต้องการการตอบสนอง กลับไม่ได้ หรือใช้เวลานานกว่าจะได้รับการตอบสนองไม่ทันตามความต้องการ หรือไม่อยู่ในช่วงเวลาที่เหมาะสมค่ะ
เคล็ดลับ
เคล็ดลับในการส่งเสริมพัฒนาการของลูก คือ
1. ต้องส่งเสริมตามวัย พัฒนาการของเด็กนั้นเป็นลำดับขั้นและต้องส่งเสริมให้สอดคล้องตามวัยว่าวัยไหนควรทำอะไรได้เพราะการส่งเสริมพัฒนาการที่เกินความสามารถของเด็กจะทำให้พ่อแม่เกิดความรู้สึกเครียดที่ลูกทำไม่ได้ลูกเองก็จะรู้สึกเครียดและรู้สึกล้มเหลวในการที่เขาทำไม่ได้เช่นกันค่ะ 2. เข้าใจลูกเด็กทุกคนมีความแตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นพื้นอารมณ์ หรือลักษณะต่าง ๆ เช่นเด็กอาจมีความถนัดในพัฒนาการด้านหนึ่งขณะที่พัฒนาการอีกด้านไม่ค่อยถนัดแต่ก็ไม่ถึงกับช้า เป็นต้นคุณพ่อคุณแม่จึงต้องรู้ว่าลูกเป็นอย่างไร และไม่เปรียบเทียบลูกกับเด็กอื่นหมายความว่าไม่ปล่อยให้ลูกพัฒนาการช้า แต่ดูว่ามีสไตล์อย่างไรแล้วส่งเสริมให้เข้ากับบุคลิกและลักษณะของลูก
เมื่อคุณพ่อคุณแม่มีความเข้าใจ และส่งเสริมลูกให้เหมาะสมอย่างสม่ำเสมอ ก็ช่วยให้ลูกเติบโตขึ้นพร้อมกับพัฒนาการที่ดีสมวัยค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
