วิธีเลี้ยงลูกอาจจะไม่ใช่เรื่องง่ายแต่ก็ไม่ยากเกินไปค่ะ หากคุณพ่อคุณแม่ดูแลใส่ใจลูกอย่างสม่ำเสมอและเป็นแบบอย่างที่ดีลูกก็จะได้ดังใจที่เราคาดหวังไว้ค่ะ และวันนี้เราก็มีเคล็ดลับดี ๆ ในการเลี้ยงลูกจากนิตยสาร รักลูก มาฝากเป็นแนวทางให้คุณพ่อคุณแม่ได้นำไปปรับเปลี่ยนใช้กันค่ะ ><
มาสำรวจกันหน่อยว่า...คุณเป็นพ่อแม่ที่เลี้ยงลูกสไตล์ไหน เพราะสไตล์การเลี้ยงของคุณจะส่งผลถึงบุคลิกของลูกได้นะคะ
1. พ่อแม่ที่เลี้ยงลูกแบบใช้อำนาจ (Authoritarian Parenting style)พ่อแม่กลุ่มนี้คาดหวังในตัวลูกสูงมาก มักตั้งกฎเกณฑ์เข้มงวดในบ้านเกือบทั้งหมด และคาดหวังสูงที่ลูกต้องทำตามให้ได้ โดยไม่มีการประนีประนอม เพราะคิดว่าสิ่งที่เตรียมนี้ดีที่สุดแล้ว จึงคาดหวังให้ลูกทำตามโดยไม่ให้โต้แย้ง และไม่เปิดโอกาสให้ลูกได้มีตัวเลือกหรือเสนอความเห็นใด ๆ ทั้งสิ้น
การแสดงออกของพ่อแม่ มักฝึกหรือสอนลูกด้วยการลงโทษ ดุ ด่า มากกว่าการใช้เหตุผล และมักไม่บอกเหตุผลที่ตนเองทำให้ลูกเข้าใจ ไม่ค่อยแสดงความรักกับลูก เช่น ชม กอด หอม เป็นต้น
ส่งผลให้ลูกมีลักษณะดังนี้
1. ควบคุมตนเองได้สูง มีระเบียบ ซื่อสัตย์ แต่เมื่อถึงจุดหนึ่งอาจระเบิดอารมณ์ออกมาแบบคาดไม่ถึงและไม่สามารถควบคุมตนเองได้2. ซ่อนความก้าวร้าว ในบ้านดูเรียบร้อย แต่อาจก้าวร้าวรุนแรงเมื่ออยู่นอกบ้าน3. ขี้กลัวหรือขี้อายมาก ๆ ไม่มีความมั่นคงทางอารมณ์ เพราะถูกกำกับให้อยู่ในกฎเกณฑ์อย่างเคร่งครัดตลอดเวลา4. ขาดความมั่นใจในตนเอง เนื่องจากมีความภูมิใจในตนเองต่ำทำให้ไม่เห็นคุณค่าในตนเอง5. ขาดทักษะทางสังคม ไม่มีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่น ขาดวุฒิภาวะ6. แก้ไขสถานการณ์ยากลำบากในชีวิตไม่ได้ ปรับตัวกับสถานการณ์ต่าง ๆ ได้ยาก เพราะที่ผ่านมาพ่อแม่จัดการให้หมด 2. พ่อแม่ที่เลี้ยงลูกแบบตามใจ (Permissive Parenting style)พ่อแม่กลุ่มนี้จะไม่ค่อยควบคุมลูก คอยตอบสนองความต้องการของลูกทุกอย่าง มากกว่าจะให้ลูกทำตามที่พ่อแม่ต้องการ ไม่มีการฝึกระเบียบวินัย กำหนดสิ่งที่ลูกต้องทำไว้น้อยหรือไม่มีเลย และถ้ามีกฎก็มักจะคุมไม่ได้ เพราะพ่อแม่มักใจอ่อนและเลี่ยงการเผชิญหน้ากับสถานการณ์ที่ลูกต้องผิดหวังหรือไม่ได้ดั่งใจ
การแสดงออกของพ่อแม่ มักแสดงออกทางความรักต่อลูกอย่างมาก มีความสัมพันธ์กับลูกในลักษณะเหมือนเพื่อนมากกว่าเป็นพ่อแม่ และมักใช้รางวัลเป็นสิ่งล่อให้ลูกทำพฤติกรรมต่าง ๆ
ส่งผลให้ลูกมีลักษณะดังนี้
1. ไม่มีวินัย ไม่มีความรับผิดชอบ เพราะไม่เคยฝึก2. เอาตนเองเป็นศูนย์กลางของทุกอย่าง3. ไม่มั่นใจในตนเอง บางครั้งอาจรู้สึกไม่มีความมั่นคงในชีวิต เพราะไม่มีหลักหรือกฎระเบียบให้ยึดปฏิบัติตาม โดยเฉพาะเวลาที่ไม่ได้อยู่กับพ่อแม่4. ก้าวร้าว ควบคุมสติอารมณ์องตัวเองไม่ได้ ควบคุมตนเองไม่ได้ ไม่เชื่อฟังคนอื่น ขาดวุฒิภาวะ5. ปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ต่าง ๆ ได้ยาก6. เห็นคุณค่าในตนเองสูง มีทักษะการสื่อสารกับคนอื่นดี แต่ขาดทักษะอื่นที่ต้องใช้ในการอยู่ร่วมกับคนอื่น เช่น การแบ่งปัน การเห็นอกเห็นใจผู้อื่น เป็นต้น เพราะโดนตามใจจนเคย 3. พ่อแม่ที่เลี้ยงลูกแบบปล่อยปละละเลย (Uninvolved parenting style)การเลี้ยงแบบนี้เป็นการเลี้ยงดูที่ไม่ตอบสนองความต้องการใด ๆ เช่น ไม่เล่นด้วย ปล่อยให้เล่นคนเดียว เมื่อลูกเข้าหาก็ไม่สนใจ หรือสนใจแบบขอไปที ไม่ค่อยให้ลูกทำตามที่กำหนด ไม่มีการสั่งสอน ไม่คาดหวังในพฤติกรรมที่ลูกควรหรือไม่ควรทำ หรือถ้ามีก็เพียงเล็กน้อย ไม่ค่อยสนใจเรื่องราวของลูก พ่อแม่อาจจะแทบไม่เข้าร่วมกิจกรรมระหว่างบ้านและโรงเรียนเลย
การแสดงออกของพ่อแม่ ไม่ค่อยสนใจการตอบสนองเรื่องการกินอยู่ของลูก และแทบจะไม่แสดงความรัก ความอบอุ่นใด ๆ ต่อลูก ซึ่งทำให้ลูกเกิดความรู้สึกห่างเหินทางอารมณ์
ส่งผลให้ลูกมีลักษณะดังนี้
1. เอาตัวรอดได้ คือเด็กเรียนรู้ที่จะอยู่รอดด้วยตนเองไม่พึ่งคนอื่น2. เป็นคนมองโลกในแง่ร้าย และมักต่อต้านสังคม3. รู้สึกว่าตนเองไร้ค่า ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง4. ควบคุมอารมณ์ได้ยาก5. ไม่ไว้ใจใครง่าย ๆ รู้สึกไม่มั่นใจ หรือกลัวเมื่อต้องพึ่งคนอื่น6. ขาดทักษะทางสังคมที่ดี สร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับคนอื่นไม่ได้ หรือทำได้ยาก7. รู้สึกเครียด กลัว กังวลตลอด เนื่องจากขาดกำลังใจจากครอบครัว8. โตขึ้นกลายเป็นวัยรุ่นที่มักมีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ติดยาเสพติด ยุ่งเกี่ยวกับอาชญากรรม เป็นต้น 4. พ่อแม่ที่เลี้ยงลูกแบบเอาใจใส่ (Authoritative Parenting Style)บางครั้งเรียกการเลี้ยงดูแบบนี้ว่า "ประชาธิปไตย" เป็นการเลี้ยงลูกที่เหมาะสมมากที่สุด เพราะเลี้ยงลูกโดยใช้เหตุและผลทั้งของพ่อแม่และของลูกมาประกอบกัน ส่งเสริมให้ลูกเป็นตัวของตัวเอง มีอิสระในขอบเขตที่ตกลงกัน เปิดโอกาสให้ลูกได้แสดงความคิดเห็นหรือโต้แย้ง และรับฟังลูกด้วยท่าทีที่เป็นมิตร รวมถึงให้ลูกมีส่วนร่วมในการตัดสินใจเรื่องต่าง ๆ ในครอบครัว
การแสดงออกของพ่อแม่ คาดหวังลูกสูง แต่ไม่เคร่งครัดมาก มีความยืดหยุ่น ปรับเปลี่ยนกฎระเบียบต่าง ๆ ได้ตามความเหมาะสม แสดงความรักกับลูก ให้คำชม ความอบอุ่นและความใส่ใจ ให้กำลังใจอย่างเหมาะสม และมีการฝึกระเบียบวินัยอย่างต่อเนื่อง
ส่งผลให้ลูกมีลักษณะดังนี้
1. มีความสุข และโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีความสุข2. เป็นคนจิตใจดี มองโลกในแง่ดี เพราะมีพื้นฐานอารมณ์ที่ดี ควบคุมอารมณ์ตนเองได้3. มีทักษะทางสังคมดี ปรับตัวต่อสถานการณ์ต่าง ๆ ได้4. เชื่อมั่นในตนเอง เพราะรู้ว่าตนเองมีคุณค่า และพร้อมที่จะเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ได้อย่างดี มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์5. มีระเบียบวินัย มีความอดทน มีความรับผิดชอบ และมีวุฒิภาวะสำรวจตัวเองดูนะคะ ว่าเราเป็นพ่อแม่แบบไหน ถ้าอยากให้ลูกเป็นเด็กที่เติบโต มีความสุข อารมณ์มั่นคง มีบุคลิกภาพที่ดี รู้คุณค่าในตนเอง ต้องเริ่มจากการมีพฤติกรรมที่ดีต่อลูก หากสิ่งที่ทำอยู่ตอนนี้ยังไม่ใช่ ต้องปรับเปลี่ยนค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ปีที่ 33 ฉบับที่ 394 พฤศจิกายน 2558
