เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้ประโยชน์มหาศาลทั้งแม่และลูกน้อยค่ะ วันนี้กระปุกดอทคอมก็มีเคล็ดลับในการดูแลเต้านมและเพิ่มน้ำนมของคุณแม่หลังคลอดจากนิตยสาร รักลูก มาแนะนำกัน แต่คุณพ่อก็ต้องอยู่เคียงข้างคอยเป็นกำลังใจสำคัญให้คุณแม่ในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ด้วยนะคะ ^^
การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เป็นภารกิจที่ยิ่งใหญ่ของแม่ เพราะนอกจากจะเป็นการส่งผ่านความรักที่มีไปให้ลูกโดยตรงแล้ว ยังนำส่งสารอาหารอันมีคุณค่าและส่งผ่านภูมิคุ้มกันให้ลูกแข็งแรงไม่ป่วยบ่อยอีกด้วย การดูแลเต้านมจึงเป็นสิ่งสำคัญอันดับต้น ๆ ที่คุณแม่ควรใส่ใจหลังคลอดค่ะ
การดูแลเต้านมจะช่วยให้คุณแม่มีน้ำนมไหลดีมากขึ้นค่ะ
1. สวมชุดชั้นในเสมอ เพราะเมื่อเริ่มตั้งครรภ์ เต้านมจะมีการยืดขยายขนาดใหญ่ขึ้นอย่างชัดเจน จนกระทั่งหลังคลอดและช่วงให้นม รูปทรงของเต้าจะเปลี่ยนไป ช่วงที่ให้นมจึงควรสวมชุดชั้นในแบบหลวม ๆ หรือชุดชั้นในสำหรับให้นม เพื่อประคองทรงเต้าไม่ให้คล้อย และเมื่อเลิกให้นมแล้วก็กลับมาใส่ชุดชั้นในที่กระชับเพื่อให้ทรงเต้าสวยเหมือนเดิม 2. หมั่นใช้ลูกประคบ เป็นลูกประคบอุ่น ๆ ประคบเต้านมและนวดท่อน้ำนมให้ทั่ว เพื่อช่วยให้ท่อน้ำนมขยายตัวได้ดี ป้องกันท่อน้ำนมอุดตัน กระตุ้นการไหลของน้ำนมได้ดี 3. อาบน้ำอุณหภูมิปกติ ไม่ควรอาบน้ำอุ่นหรือตั้งใจฟอกสบู่หรือขัดถูบริเวณหัวนม เพราะจะทำให้หัวนมแตก หรือผิวถลอก สูญเสียความชุ่มชื้นของผิวหัวนม 4. ฝึกให้ลูกดูดนมอย่างถูกวิธี เพื่อป้องกันหัวนมแตก โดยจัดให้ริมฝีปากลูกอ้ากว้าง ๆ งับถึงลานหัวนม เวลาดูดจะทำให้ลูกดูดน้ำนมได้เยอะ และยังช่วยไม่ให้ลูกกัดหัวนมแตกอีกด้วย 5. ใช้น้ำนมทาหัวนม หลังให้นมทุกครั้ง คุณแม่ควรบีบน้ำนมสัก 2-3 หยดมาทาหัวนมและลานหัวนม เป็นการเคลือบหัวนม จะช่วยป้องกันหัวนมแตก หรือหากมีการแตกแล้ว การทาเคลือบด้วยน้ำนมแม่ก็จะช่วยสมานให้แผลแตกหายเร็วขึ้นอีกด้วย
6. บีบนมให้เกลี้ยงเต้าทุกครั้ง เพราะการที่น้ำนมค้าง ไม่ได้ระบายออกามา ไขมันที่อยู่ในน้ำนมจะจับตัวจนเป็นครีมข้น และถ้าส่วนครีมนี้อยู่ใกล้กับบริเวณหัวนม จะเห็นเป็นตุ่มสีขาว ๆ หรือที่เรียกว่า White Dot และทำให้น้ำนมไหลออกมาไม่ได้เกิดท่อน้ำนมอุดตัน หากปล่อยไว้นานวันเข้าจะทำให้ตำแหน่งนี้เป็นก้อน เจ็บ และอาจติดเชื้อเป็นฝีหนองตามมาได้เมื่อพบ White Dot คุณแม่ควรให้ลูกดูดช่วงหิวจัด ๆ การดูดของลูกช่วงหิวจะมีแรงทำให้ White Dot หลุดได้ แต่ถ้าพยายามแล้วไม่หลุด ต้องใช้เข็มปลอดเชื้อจิ้มตรงบริเวณ White Dot ให้หลุด ซึ่งไม่แนะนำให้คุณแม่ทำเอง ควรไปพบแพทย์เพื่อให้เจาะออกมาด้วยวิธีที่ถูกต้องจะปลอดภัยกว่า
7. ดื่มน้ำเยอะ ๆ ช่วยให้น้ำนมไหลเยอะขึ้น ยิ่งคุณแม่หลังคลอดมักมีภารกิจเยอะ จนบางครั้งไม่ค่อยได้ดื่มน้ำ หรือไม่อยากดื่มบ่อย ๆ เพราะจะทำให้ปวดปัสสาวะบ่อย ทำให้น้ำนมไหลน้อยลงได้ ดังนั้นควรดื่มน้ำเยอะ ๆ อย่างน้อยวันละ 2-3 ลิตร ปริมาณน้ำนมจะมากขึ้น 8. กระตุ้นการทำงานของท่อน้ำนม ด้วยการให้ลูกดูดนมกระตุ้นจากเต้าเสมอ แม้ขณะลูกหลับก็สามารถใช้เครื่องปั๊มนมกระตุ้นบ่อย ๆ ได้ และควรรับประทานอาหารที่ช่วยกระตุ้นน้ำนม เช่น ขิง หัวปลี ใบกะเพรา เต้าหู้ มะละกอ และที่สำคัญควรนอนพักผ่อนให้เพียงพอ และไม่เครียด เพราะความเครียดก็ส่งผลให้ปริมาณน้ำนมน้อยลงได้ 9. ใช้อุปกรณ์ช่วยกรณีหัวนมตื้น เช่น ตัวดูดหัวนม ลักษณะจะคล้ายแตร ให้คุณแม่ครอบไว้ที่ฐานหัวนมให้แนบสนิท และบีบตรงยางที่คล้ายแตร จะเสมือนเป็นการนวดให้หัวนมตั้งขึ้นมา แล้วค่อยเอาลูกเข้าเต้าเห็นไหมคะ มีหลายเทคนิคที่ช่วยดูแลเต้านมของคุณแม่ เพื่อให้น้ำนมไหลดี สิ่งสำคัญที่สุดคือความตั้งใจและกำลังใจ โดยเฉพาะคุณพ่อ ต้องอยู่เคียงข้างคุณแม่ ให้กำลังใจ ช่วยเตรียมอุปกรณ์ทำความสะอาด ตลอดจนช่วยนวดกระตุ้นเต้านม จะยิ่งทำให้คุณแม่มีกำลังใจและไม่ท้อแท้ในการให้นมแม่แน่นอนค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
รักลูก ปีที่ 34 ฉบับที่ 397 กุมภาพันธ์ 2559
