เรียบเรียงโดย ศ. เกียรติคุณ พญ. วันดี วราวิทย์
การพัฒนาเต็มศักยภาพเริ่มที่ภูมิคุ้มกันภูมิคุ้มกันมีติดตัวมาตั้งแต่เกิดจากได้รับการถ่ายทอดจากแม่มาสู่ลูก และระบบความต้านทานที่มีอยู่เฉพาะที่อวัยวะต่าง ๆ เช่น ที่กระเพาะมีกรด ลำไส้เล็กมีด่าง ผิวเยื่อบุลำไส้มีชั้นเยื่อเมือก ผิวเซลล์เยื่อบุมี IgA ซึ่งล้วนมีหน้าที่กำตัดเชื้อโรคทั้งสิ้นแต่ไม่จำเพาะ ภายหลังทารกเกิดระบบภูมิคุ้มกันจะถูกสร้างเพื่อปรับตัวต่อสู้กับเชื้อหลากหลายในสิ่งแวดล้อมที่เข้ามารุกล้ำซึ่งต้องใช้เวลาระยะหนึ่ง
โรคท้องร่วง ถือเป็นโรคที่พบได้บ่อยในเด็กเล็ก เพราะแรกเกิดภูมิต้านทานในร่างกาย จะมีน้อย ทำให้รับเชื้อได้ง่าย แต่ทั้งนี้ก็ยังมีแนวทางป้องกันด้วยจุลินทรีย์ที่ดี ซึ่งจุลินทรีย์ที่ว่านี้ก็มีอยู่ในน้ำนมแม่นั่นเองค่ะ
คุณแม่รู้ไหมคะว่า ในน้ำนมแม่นั้นมีประโยชน์มากมายที่จะช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้กับลูกน้อยได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้นอกจากจะทำให้ลูกแข็งแรง เจริญเติบโตได้ดีแล้ว ยังจะช่วยป้องกันโรคยอดฮิตที่พบในเด็กอย่าง "โรคท้องร่วง" ได้อีกด้วย เพราะในน้ำนมแม่จะมีจุลินทรีย์ที่ดีที่ชื่อว่า "จุลินทรีย์บิฟิดัส" ซึ่งตัวจุลินทรีย์ตัวนี้ จะช่วยไม่ให้ลูกน้อยท้องร่วงได้อย่างไร วันนี้เรามีข้อมูลดี ๆ มาฝากคุณแม่กันด้วยค่ะ
โดยแรกเริ่มให้คุณแม่ทำความเข้าใจก่อนว่า ทารกน้อยเมื่อแรกเกิดนั้นจะมีพื้นที่เปิดรับจุลินทรีย์กว้างใหญ่มาก ได้แก่ ผิวหนัง ซึ่งถ้าหากเป็นจุลินทรีย์ที่ไม่ร้ายแรง หากเข้ามาเกาะจับก็จะไม่เกิดโรค แต่หากเป็นเชื้อร้ายอย่างที่พบบ่อย ได้แก่ เชื้อ Staphylococci ถ้าถูกฝังลงไปในชั้นผิวหนังโดยการเกา จะเกิดเป็นตุ่มพุพองให้เห็นได้ ส่วนพื้นที่ภายในที่เปิดรับจุลินทรีย์คือ พื้นผิวเยื่อบุของอวัยวะที่มีท่อ ได้แก่ ทางเดินหายใจและทางเดินอาหาร เฉพาะที่ทางเดินอาหารมีพื้นที่มากถึง 200 ตารางเมตร ก็มีจุลินทรีย์จำนวนมากอาศัยอยู่ เรียกได้ว่ามากกว่าจำนวนเซลล์ในร่างกายเสียอีก แต่ถ้าหากเป็นจุลินทรีย์กลุ่มที่เป็นมิตร ไม่มีการปล่อยสารพิษออกมาทำลายเนื้อเยื่อ และร่างกายก็จะไม่สร้างสารออกมาต่อต้านหรือกำจัด
สำหรับจุลินทรีย์ที่เป็นมิตร ได้แก่บิฟิดัส จำนวนมากอาศัยอยู่ในของเหลวในโพรงลำไส้ และเกาะจับผิวเซลล์เยื่อบุตลอดแนว มีชีวิตอยู่ด้วยการกินอาหารที่เจ้าของลำไส้กินลงไป ซึ่งจะอยู่ด้วยกันโดยไม่ทำให้ลำไส้อักเสบ สำหรับ บิฟิดัสจะมีลักษณะเหมือนง่ามหนังสติ๊ก มี 2 แง่ง แต่ละแง่งเหมือนมี 2 มือ มือหนึ่งถืออาวุธช่วยปกป้องเชื้อร้าย อีกมือหนึ่งถือไม้กวาดสำหรับปัดกวาดจุลินทรีย์ที่อาจก่อให้โรคหรือฉวยโอกาสก่อโรคออกไปกับอุจจาระ ทำให้เชื้อร้ายไม่สามารถทำให้ลำไส้อักเสบได้ อยู่ด้วยกันแบบพึ่งพากัน เรียกได้ว่าเกิดประโยชน์ทั้งสองฝ่าย ( Win-Win)
นมแม่มีสารอาหารที่วิเศษทำให้ลูกน้อยเติบโตแข็งแรง มีสารให้ภูมิคุ้มกันทำการกำจัดเชื้อและมีจุลินทรีย์บิฟิดัสที่ทำหน้าที่ปกป้องลูกน้อยได้ทันที
คราวนี้คุณแม่ก็คงรู้กันแล้วใช่ไหมคะว่า จุลินทรีย์บืฟิดัสที่มีอยู่ในน้ำนมแม่นั้นมีประโยชน์กับลูกน้อยมากมายขนาดไหน ดังนั้นถ้าให้ลูกน้อยกินนมแม่เป็นประจำ ก็จะช่วยให้ลูกห่างไกลจากโรคที่เกี่ยวกับลำไส้ได้ แต่ทั้งนี้สำหรับคุณแม่คนไหนที่ไม่สามารถให้ลูกกินนมแม่ได้ ก็ยังสามารถเลือกนมผงสูตรที่มีจุลินทรีย์บิฟิดัสเป็นส่วนประกอบได้
