ยอมแพ้ท้องบ้าง เพื่อลูกน้อยในครรภ์ (modernmom)
เรื่อง : มีนะ สพสมัย พยาบาลถุงครรภ์ผู้เชี่ยวชาญ
ท่ามกลางข่าวดีว่าตั้งท้องอาการแพ้ท้องอาจทำให้หยุดคิดและหวั่นใจได้บ้าง คุณแม่ที่ตั้งท้องหลายคนพบว่าอาการแพ้ท้องทำให้รับประทานอาหารได้ น้อยหรือแทบจะรับประทานไม่ได้เลยอาเจียน วิงเวียนตลอดเวลา แต่บางคนกลับรู้สึกว่ามีความอยากอาหารดีรับประทานได้มากขึ้นโดยไม่มีแม้แต่วิงเวียนหรือคลื่นไส้อาเจียน
อาการแพ้ท้องเกิดขึ้นได้อย่างไร
อาการแพ้ท้องเป็นการแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนที่เกิดขึ้นจากการตั้งครรภ์ เป็นผลของการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่เกิดขึ้นระหว่างการตั้งครรภ์ระยะเริ่มแรกร่างกายคุณแม่ต้องปรับตัวกับปริมาณฮอร์โมนที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจึงทำให้เกิดอาการวิงเวียนศีรษะ คลื่นไส้อาเจียนได้ง่าย ฮอร์โมนตั้งครรภ์อาจทำให้เกิดความไวต่อกลิ่น การรับรส ทำให้รู้สึกเหม็นอาหารบางอย่าง รสอาหารที่เคยรับประทานได้อาจรับระทานไม่ได้ในช่วงแพ้ท้องหรืออยากรับประทานอาหารแปลก ๆ จนกระทั่งทุกอย่างสมดุลอาการก็จะหายไป หรือคุณแม่รู้สึกดีขึ้นในที่สุด หรือจนกระทั่งรกเกาะมดลูกดีพอ ระยะเวลาที่พบการแพ้ท้องมักพบใน 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์ และอาการจะเข้าสู่ระดับปกติเมื่ออายุครรภ์ได้สัก 4 เดือน
อาการคลื่นไส้อาเจียนในช่วงแรกของการตั้งครรภ์เป็นเหมือนปราการป้องกันทารกในครรภ์จากอันตรายในระหว่างที่อวัยวะต่าง ๆ ของทารกกำลังก่อร่างสร้างตัวในมดลูก รอการคลอดออกมาดูโลกคุณแม่ไม่ต้องกังวลว่าจะเป็นอันตรายต่อลูกนะคะ
กรณีที่แพ้ท้องมาก ๆ คุณหมอจะมีการรักษาโดยการให้ยารับประทาน ยาฉีด หรือการให้น้ำเกลือ อาการก็จะดีขึ้น
หลังการรักษาต้องเป็นทุกคนไหม
ไม่จำเป็นที่ต้องเป็นทุกคน บางคนอาจเป็นช่วงเดือนแรกแล้วดีขึ้นอย่างรวดเร็ว บางคนเป็นอยู่นานจนใกล้คลอดซึ่งพบได้ไม่บ่อย บางคนไม่เป็นเลยสักนิดแถมรับประทานได้ทุกอย่างอย่างเอร็ดอร่อย
ทำอย่างไรดี
ยอมรับว่าเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ อย่าปล่อยให้ท้องว่าง จิบน้ำขิงอุ่น ๆ เพื่อบรรเทาอาการคลื่นไส้ บิสกิต แครกเกอร์เค็มนิด ๆ อาจช่วยให้ดีขึ้น รับปรานอาหารทีละน้อยอาการที่ต้องรีบมาโรงพยาบาล
มีน้ำเดินหรือมีเลือดออกจากช่องคลอด มดลูกเกร็งตัวแข็งบ่อย ๆ หน้ามืด อ่อนเพลียมาก รับประทานอาหารไม่ได้อาการปกติที่อาจทำให้ตกใจ
ท้องผูกหรือริดสีดวงทวาร อาการง่วงนอนมากกว่าปกติ อาหารไม่ย่อย ท้องอืด เป็นตะคริวเวลาเปลี่ยนท่า หรือเป็นบ่อยครั้งเคล็ด (ไม่) ลับสำหรับแม่ท้อง
ดื่มน้ำสะอาดให้เย็นใจ อาจเตรียมเป็นน้ำผลไม้ น้ำสมุนไพร น้ำเปล่า น้ำขิง น้ำตะไคร้ น้ำใบเตยอุ่น ๆ ดับร้อนผ่อนกระหาย ช่วยปรับอุณหภูมิร่างกาย ให้ความสดชื่นบรรเทาอาการเวียนศีรษะได้อย่างดี
การเจริญสติ ฝึกสมาธิ ฝึกการควบคุมลมหายใจจะช่วยคุณแม่ลดความวิตกกังวล จัดการกับตนเองได้ดีขึ้นโดยไม่ตระหนก ทั้งยังช่วยให้การรับออกซิเจนขับของเสียทางการหายใจได้เต็มที่เป็นประโยชน์ทั้งคุณแม่และคุณลูกเลยทีเดียวและอาจช่วยลดอาการแพ้ท้องได้ด้วยนะคะ
ต้องดูแลสุขภาพให้ดีในระหว่างตั้งครรภ์
เพราะการดูแลสุขภาพในระหว่างตั้งครรภ์จะส่งผลไปถึงการคลอดและสุขภาพในอนาคตของแม่และลูกรวมไปถึงสุขภาพทางจิตใจความผาสุกของครอบครัว ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่าต้องทำอะไรพิเศษไปหมดแต่เป็นการดูแลสุขภาพโดยปกติแต่ทำอย่างสม่ำเสมอในการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ครบ 5 หมู่อย่างพอเพียงไม่มากไปไม่น้อยไป พักผ่อนให้เพียงพอ อยู่ในที่ที่อากาศถ่ายเทดีสะอาดและบริสุทธิ์
ที่สำคัญต้องหมั่นออกกำลังกายสม่ำเสมอเพราะการออกกำลังกายจะช่วยให้การปรับตัวเป็นไปด้วยดี กล้ามเนื้อ เส้นเอ็นและข้อต่อต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการคลอดได้รับการฝึกได้ขยับขยายได้เต็มที่ มีความแข็งแรงและทำงานได้ดีเมื่อคลอด การออกกำลังกายช่วยให้การสูบฉีดเลือดไปให้ลูกและส่วนต่าง ๆ ในร่างกายดีขึ้น กล้ามเนื้อผ่อนคลาย จิตใจผ่องใส อารมณ์ไม่ขุ่นมัว
ต้องระลึกเสมอว่าการตั้งครรภ์และการคลอดเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นเสมอตามธรรมชาติ อาการแพ้ท้องจะดีขึ้นเรื่อย ๆ เองค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
Vol.19 No.220 กุมภาพันธ์ 2557
