อาหารหยิน–หยางปรับสมดุลแม่ท้อง (modernmom)
เรื่อง : ปลาวาฬ
อาหารธาตุร้อนธาตุเย็น หยิน-หยาง อาจจะดูเหมือนเป็นเรื่องไกลตัว ทำได้ยาก แต่เชื่อเถอะค่ะ ว่าเป็นเรื่องที่คุณแม่ท้องไม่ควรมองข้าม เพราะการกินอาหารแบบหยิน-หยาง สามารถช่วยปรับสมดุล ร่างกายของคุณแม่ตั้งครรภ์ได้นะคะ
กินแบบหยิน-หยาง คืออะไร?
หลักการกินอาหารแบบหยิน-หยางเชื่อในเรื่องการปรับสมดุลของการกินอาหาร หยินนหยางเชื่อว่าอาหารแต่ละชนิดมีกระบวนการย่อยที่แตกต่างกัน ถ้าคนเรารู้จักเลือกอาหารที่เข้ากันได้ดีมากินระบบทุกอย่างในร่างกายก็จะทำหน้าที่ได้อย่างสมดุล ทั้งดูดซึมเผาผลาญ ขับของเสีย รวมถึงยังมีผลต่ออารมณ์ที่ดีขึ้นด้วย อยากรู้กันแล้วใช่ไหมคะว่าอาหารประเภทใดคือ หยินและหยาง?
อาหารประเภทหยิน คือ อาหารที่กินแล้วให้ความรู้สึกเย็น มักมีรสขม เปรี้ยว จืด ผักผลไม้ที่มีน้ำมาก น้ำตาลต่ำ การกินอาหารประเภทหยิน จะทำให้ร่างกายเย็นขึ้น นุ่มขึ้น สงบ ช้าลง ต้องการเวลาในการนอนหลับเพิ่มขึ้น
ผลไม้ แตงโม สับปะรด กล้วย ส้ม มะละกอ องุ่น สาลี่ มะพร้าว มังคุด ฯลฯ
ผัก ฟักทอง มะระ สะเดา แตงกวา มะเขือเทศ ขึ้นฉ่าย บวบ รากบัว ข้าวโพด มะนาว เห็ดหูหนู เห็ดฟาง บัวบวก หัวไชเท้า ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ถั่วฝักยาว เป็นต้น
เนื้อสัตว์ เนื้อปลาสีขาว ปู เป็ด ห่าน หอยนางรม เป็นต้น
ปรุงอาหารหยิน ควรเป็นการต้ม นึ่ง และการตุ๋น
ตัวอย่างเมนูอาหารประเภทหยิน อาทิ ข้าวต้มปลา ฝักกาดแก้วตุ๋นเห็ดหอมกับเต้าหู้ เป็ดตุ๋นฟักมะนาวดอง เต้าฮวยฟรุตสลัด ถั่วเขียวต้มรากบัว ฯลฯ
ขาดหยินแล้ว... ร้อนใน ท้องเสีย เป็นไข้ ตัวร้อน ผิวหนัง-ภายใน อวัยวะมีอาการอักเสบ ให้รับประทานอาหารประเภทหยินเพี่อช่วยให้อาการร้อนในต่าง ๆ ทุเลาลง
อาหารประเภทหยาง คือ อาหารที่กินแล้วให้ความรู้สึกร้อน มักมีรสชาติเผ็ด หวาน ให้พลังงานสูง อาหารประเภทเนื้อแดง หวานมันจัด การกินอาหารประเภทหยางจะทำให้ร่างการอบอุ่นขึ้น แข็งขึ้น อารมณ์หุนหัน เคลื่อนไหวรวดเร็ว ใช้เวลานอนหลับสั้นลง
ผลไม้ มีแป้งหรือน้ำตาลมาก ๆ ไม่ว่าจะเป็น เงาะ ทุเรียน ลำไย ขนุน ลิ้นจี่
ผัก ส่วนใหญ่จะให้ความเผ็ดร้อน ส่วนใหญ่จะเป็นเครื่องเทศต่าง ๆ เช่น พริก ขิง ข่า พริกไทย กระเทียม ผักชี หัวหอม งาดำ กะเพรา โหระพา ใบแมงลัก ตะไคร้
เนื้อสัตว์ ประเภทเนื้อแดง จำพวกเนื้อวัว เนื้อหมู เนื้อไก่ กุ้ง
ปรุงอาหารหยาง ควรเป็นการผัด ทอด ปิ้ง ย่าง และรมควัน
ตัวอย่างเมนูอาหารประเภทหยาง อาทิ ซุปกิมจิหม้อร้อน ข้าวหน้าเนื้อ สเต็กหมูพริกไทยดำ มันต้มขิง ข้าวเหนียวทุเรียน ข้าวเหนียวเปียกลำไย ฯลฯ
ขาดหยางแล้ว... จะมือเท้าเย็น เป็นลมง่าย หนาวสั่นตามกระดูกให้รับประทานอาหารประเภทหยางมากขึ้น
หยิน-หยางสัมพันธ์กับแม่ท้อง
ร่างกายของคุณแม่ในแต่ละไตรมาสของการตั้งครรภ์มีความต้องการที่แตกต่างกันไป การรับประทานอาหารแบบหยิน-หยาง จะช่วยปรับสมดุลร่างกาย ตอบสนองความต้องการของร่างกายในแต่ละไตรมาสได้มากขึ้น
ไตรมาสแรก (1-3 เดือน)ไตรมาสแรกคุณแม่จะรู้สึกหิว ต้องการพลังงานสูงขึ้นกว่าปกติ เพราะมีอีกหนึ่งชีวิตในท้อง มีอาการแพ้ท้อง อาเจียน
ควรเลือกรับประทานอาหารประเภทหยินที่มีธาตุเย็น ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้มปลา โจ๊กร้อน ๆ ต้มจืดมะระยัดไส้ ฯลฯ เลือกผลไม้หยินธาตุเย็นที่มีรสเปรี้ยว เช่น สับปะรดเพื่อช่วยลดอาการอาเจียน และยังช่วยดับร้อนในร่างกาย อย่าแก้อาการแพ้ท้อง อาเจียน ด้วยอาหารหยางรสเผ็ดร้อน เพราะจะเป็นการไปเพิ่มความร้อนให้กับร่างกายอาจทำให้เป็นร้อนในและลำไส้อักเสบได้ไตรมาสที่ 2 (3-6 เดือน)อยู่ในช่วงสำคัญที่ลูกกำลังเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว คุณแม่จะหิวอยู่ตลอดเวลา กินเยอะและกินบ่อย จึงควรเลือกอาหารที่ให้พลังงานสูงแต่ย่อยง่าย
สามารถเลือกรับประทานอาหารหยางให้พลังงานสูงได้ เช่น ข้าวสัตว์เนื้อ ข้าวหน้าไก่ หมูผัดขิง ไก่ผัดกระเทียมพริกไทย ซุปไก่ตุ๋นเห็ดหอม แต่ข้าวควรจะเลือกเป็นข้าวกล้องที่ย่อยง่ายมีกากใย แต่ถึงจะหิวมากคุณแม่ควรสลับมากินอาหารหยินบ้าง เพราะการที่ต้องการแต่อาหารหยางมากเกินไป ธาตุร้อนของหยางจะมาทำให้ร่างกายคุณแม่ร้อนเกินไป ถ้ามื้อกลางวันเป็นหยางแล้ว มื้อเย็นควรเลือกอาหารประเภทหยินอย่าง ข้าวต้มปลากะพงร้อน ๆ ดีกว่าค่ะ ไตรมาสที่ 3 (6-9 เดือน)ใกล้คลอดแล้วเป็นช่วงที่ควรใส่ใจกับอาหารที่จะมามีผลกับอารมณ์ของคุณแม่เป็นพิเศษ เพราะคุณแม่จะมีความเครียดสูง กดดัน อวัยวะภายในร่างกายถูกบีบ เคลื่อนไหวไม่สะดวก อึดอัด ร่างกายต้องการความผ่อนคลาย
ควรเลือกรับประทานอาหารประเภทหยินเพราะจะทำให้ร่างกายผ่อนคลาย เย็นขึ้น สงบ ใช้เวลาในการนอนหลับมากขึ้น เช่น สลัด มะเขือเทศ แตงกวา สลัดข้าวฟางลูกเดือย โจ๊กข้าวกล้อง เป็นต้น แต่ในไตรมาสนี้ความหิวและต้องการพลังงานสูงก็ยังมีอยู่ มื้อกลางวันควรเลือกอาหารหยางที่มีคุณค่าทางโภชนาการจำพวก กุ้งผัดโหระพา น่องไก่ตุ๋นน้ำแดง สเต๊กสันในหมูพริกไทยดำ รับประทานกับสลัดผัก ฯลฯ เลือกอาหารให้เหมาะสม แค่นี้ก็ปรับสมดุลร่างกายคุณแม่ตั้งครรภ์ได้แบบไม่ยากค่ะ
เมนูอร่อยหยิน-หยาง
เป็ดตุ๋นฟักมะนาวดอง(หยิน)
ส่วนผสม
1.ปีกบนเป็ด 3 ชิ้น2.ฟัก 1 ลูก3.มะนาวดอง 1 ลูก4.น้ำมะนาวดอง 1/2 ถ้วย5.น้ำปลา 1/2 ช้อนโต๊ะ6.เกลือ 1/2 ช้อนชา
วิธีทำ1.นำฟักมาปอกเปลือก คว้านไส้ทิ้ง หั่นให้เป็นชิ้นพอดีคำ
2.นำรากผักชีมาหั่นและทุบพอแตก
3.เดรียมปีกเป็ดพักไว้ ตั้งน้ำให้เดือดแล้วนำปีกเป็ดและรากผักชีลงตุ๋นในหม้อ 30 นาที
4.คอยตักฟองไขมันเป็ดที่ลอยหน้าขึ้นมาทิ้ง
5.จากนั้นเติมฟักหั่นลงไป ตามด้วยมะนาวดองและนํ้ามะนาวดองลงไป
6.ปรุงด้วยน้ำปลา เกลือ จากนั้นตั้งไฟอ่อนตุ๋นต่อไปอีก 30 นาที ก่อนเสิร์ฟ
ข้าวหน้าไก่(หยาง) ส่วนผสม1.สันในไก่หั่นเป็นชิ้นพอดีคำ 100 กรัม2.ซี่โครงไก่ 200 กรัม3.กระเทียมสับ 1 ช้อนชา 4.รากผักชี5.นํ้ามันงา 1 ช้อนโต๊ะ6.น้ำตาลทราย 1/2 ช้อนโต๊ะ7.เกลือ 1/2 ช้อนชา8.ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนโต๊ะ9.ซอสปรุงรส 1 ช้อนโต๊ะ10.พริกไทยป่น 1/2 ช้อนชา11.แป้งข้าวโพดละลายกับน้ำเล็กน้อย12.น้ำมันพืช13.ผักชี (สำหรับแต่งหน้าอาหาร)วิธีทำ1.หมักไก่กับน้ำตาลทราย พริกไทยป่น กระเทียมสับ ซอสปรุงรส ซีอิ๊วขาว น้ำมันงา ผสมทุกอย่างให้เข้ากัน หมักทิ้งไว้ 30 นาที
2.ระหว่างรอไก่หมักได้ที่ตั้งน้ำด้วยไฟปานกลางกับซี่โครงไก่ รากผักชี พริกไทย เกลือ จากนั้นตั้งไฟต่อด้วยไฟอ่อนอีก 1 ชั่วโมง
3.จากนั้นตั้งกระทะใส่น้ำมันด้วยไฟปานกลาง ใส่กระเทียมลงไปเจียวพอเหลืองหอมจากนั้นนำไก่ที่หมักไว้ลงไปผัดปรุงรสด้วยน้ำตาลทราย ซอสปรุงรส ผัดให้เข้ากัน
4.ตักน้ำซุปที่เตรียมไว้ลงไปในกระทะ ผัดให้ส่วนผสมเข้ากันกับน้ำซุป
5.ตั้งไฟอ่อนรอจนเดือดแล้วค่อย ๆ เติมน้ำแป้งข้าวโพดลงไป หมั่นคนอย่าให้แป้งจับตัว
6.ตักราดบนข้าวกล้องร้อน ๆ โรยหน้าด้วยผักชี เสิร์ฟได้ทันที
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
Vol.18 No.209 มีนาคม 2556
