10 เรื่องที่ต้องใส่ใจหลังคลอด (M&C แม่และเด็ก)
เรื่อง : นาลันทา
หลังคลอดมีเรื่องต่าง ๆ มากมายที่คุณแม่คนใหม่ต้องรับมือ ทั้งเรื่องการดูแลทารก การปรับตัวรับบทบาทใหม่ของการเป็นแม่ลูกอ่อน แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่ควรละเลยก็คือเรื่องการดูแลตัวเองค่ะ กองสาธารณสุขสำนักงานอนามัย กรุงเทพมหานคร แนะนำ 10 เรื่องที่คุณแม่หลังคลอดต้องใส่ใจไว้ดังนี้
1.พักผ่อนมาก ๆ โดยเฉพาะในช่วง 2 สัปดาห์แรก โดยตอนกลางคืนควรได้นอน 6-8 ชั่วโมง หลังอาหารกลางวันควรได้พักผ่อนซักครึ่งชั่วโมงค่ะ และภายใน 6 สัปดาห์หลังคลอดห้ามยกของหนัก ๆ เพราะอาจกระทบกระเทืยนอวัยวะภายในอุ้งเชิงกรานอย่างมดลูกได้ 2.ควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และย่อยง่าย ทั้งเนื้อ นม ไข่ ผักสด และผลไม้ ไม่ควรรับประทานอาหารรสจัด ของหมักดอง ควรดื่มน้ำเปล่า และรับประทานผัก ผลไม้มาก ๆ เพื่อป้องกันอาการท้องผูก 3.รักษาความสะอาดของร่างกาย โดยหลังคลอด 12 - 24 ชั่วโมง ก็สามารถอาบน้ำได้แล้วค่ะ แต่ไม่ควรแช่น้ำในอ่าง และหมั่นเปลี่ยนเสื้อผ้าที่สวมใส่ เพราะช่วงหลังคลอดคุณแม่มักมีเหงื่อออกง่าย ส่วนเสื้อชั้นในที่เปื้อนน้ำนมก็ควรเปลี่ยนค่ะ 4.ทำความสะอาดอวัยวะเพศให้สะอาดทุกครั้งหลังขับถ่าย ในช่วงที่ยังมีน้ำคาวปลาไหลออกมาอยู่ ควรเปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อย ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อโรคเข้าสู่มดลูก จนเกิดการอักเสบติดเชื้อได้ 5.ดูแลแผลฝีเย็บ หรือแผลผ่าตัดให้สะอาดเสมอ 6.ดูแลเต้านมและหัวนมด้วยการทำความสะอาดทุกครั้งที่อาบน้ำและหลังจากให้นมลูก ถ้ามีอาการเต้านมคัด ควรบีบน้ำนมออกบ้าง และใช้น้ำเย็นประคบบริเวณเต้านมเพื่อบรรเทาอาการปวด แต่ถ้าเต้านมคัดมาก ทำอย่างไรก็ไม่หาย อาจเกิดจากอาการเต้านมอักเสบควรปรึกษาแพทย์ 7.งดมีเพศสัมพันธ์อย่างน้อย 6 สัปดาห์ เพื่อป้องกันการติดเชื้อและการฉีกขาดของช่องคลอด 8.คุณแม่ที่ไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่มักมีประจำเดือนภายใน 5-6 สัปดาห์หลังคลอด ส่วนคุณแม่ที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ประจำเดือนจะมาช้ากว่า 9.หลังคลอด 1 เดือน ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกายดูว่าอวัยวะต่าง ๆ กลับเข้าสู่สภาวะปกติหรือยัง พร้อมกันนี้ควรปรึกษาแพทย์เรื่องการคุมกำเนิดด้วย เพราะบางครั้งการตั้งครรภ์ใหม่อาจเกิดขึ้นได้ในช่วงที่ประจำเดือนของคุณยังไม่มา 10.หากมีอาการเหล่านี้ควรรีบไปพบแพทย์ เพราะหากปล่อยไว้อาจเป็นอันตรายกับตัวคุณได้ และ
มีไข้ หนาวสั่นน้ำความปลาผิดปกติ เช่น มีกลิ่นเหม็นมาก น้ำคาวปลาไม่เดิน หรือไหลออกมาเป็นเลือดสด ๆเต้านมบวม ช้ำ แดง อักเสบ หัวนมแตกเป็นแผลปวดท้องน้อย ปัสสาวะบ่อย มีอาการขัดเบาเห็นไหมคะว่า นอกจากเรื่องการดูแลทารกที่คุณแม่ควรรู้แล้ว ยังมีเรื่องเกี่ยวกับการดูแลตัวเองที่ต้องรู้อีกมาก แต่ไม่ต้องกังวลค่ะ มี M&C แม่และเด็กเป็นคู่มืออยู่ใกล้ ๆ สงสัยเรื่องไหนเปิดอ่านได้ทันที เท่านี้ก็สบายใจได้เปลาะหนึ่งแล้วล่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ปีที่ 35 ฉบับที่ 476 ตุลาคม 2554
