ริดสีดวงทวารเป็นภาวะที่พบได้บ่อยทั้งคนปกติและคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ เพราะฮอร์โมนมีการเปลี่ยนแปลง เมื่ออาการท้องผูกถูกปล่อยไว้นานก็กลายเป็นต้นเหตุของภาวะริดสีดวง วันนี้กระปุกดอทคอมมีวิธีป้องกันและสัญญาณเตือนอาการของริดสีดวงที่อาจจะเกิดขึ้นในแม่ตั้งครรภ์ มาแนะนำ ส่วนจะเป็นอันตรายกับลูกในครรภ์หรือไม่นิตยสาร Mother & Care ก็มีคำตอบมาบอกกันค่ะ...
อาการริดสีดวงช่วงตั้งครรภ์ เป็นภาวะการณ์ไหลเวียนของเลือดในร่างกาย ที่ส่งผลให้เส้นเลือดดำรอบ ๆ ทวารหนักขยายตัวมากกว่าปกติ โดยเฉพาะช่วงที่มดลูกขยายใหญ่ตามอายุครรภ์ ทำให้เพิ่มความดันในเส้นเลือดดำ เกิดการโป่งพองกลายเป็นริดสีดวง ข้อมูลเตือนนี้เรามาเรียนรู้วิธีป้องกัน และการดูแลกันค่ะ
ริดสีดวง มาจากไหนภาวะริดสีดวงเกิดจากปัญหาท้องผูก ที่อาจเกิดก่อนตั้งครรภ์หรือขณะตั้งครรภ์ก็ได้ ยิ่งช่วงที่คุณแม่ตั้งครรภ์ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง ก็ส่งผลให้เกิดการยืดขยายตัวของกล้ามเนื้อทางเดินอาหารและการกดทับของลำไส้ เนื่องจากมดลูกที่เพิ่มขนาดมากขึ้น เมื่ออาการท้องผูกถูกปล่อยไว้นานก็กลายเป็นต้นเหตุของภาวะริดสีดวง
สัญญาณเตือนคุณแม่ส่วนใหญ่อาจไม่กล้าเผยปัญหาระบบขับถ่ายไม่ปกติจนทำให้เป็นริดสีดวง ฉะนั้น อย่านิ่งนอนใจกับอาการดังนี้
เวลาแบ่งถ่ายมีมูกหรือเลือดออกมาด้วย มีอาการคันหรือเจ็บมากบริเวณทวารหนัก มีก้อนเนื้อยื่นออกมา ระหว่างถ่ายหรือหลังจากการขับถ่ายฉะนั้น คุณแม่ควรตรวจสุขภาพดูว่าเป็นริดสีดวงหรือไม่เมื่อไปฝากครรภ์ เพราะหากพบในระยะเริ่มต้นจะช่วยให้รักษาได้ทัน หากมีอายุครรภ์มากขึ้นการรักษาอาจเป็นไปด้วยความลำบาก เพราะต้องระวังหลายเรื่อง เช่น การกินยา หรือการผ่าตัดที่จะช่วยให้หาย
ริดสีดวงป้องกันได้เมื่อรู้ถึงต้นเหตุภาวะริดสีดวงแล้ว วิธีการปฏิบัติตัวคงไม่ยาก มาดูข้อมูลต่อไปนี้
เพิ่มกากใยอาหาร : หลักการง่าย ๆ ด้วยการเพิ่มอาหารที่มีเส้นใยสูง เช่น ธัญพืช ผัก ผลไม้ต่าง ๆ ข้าวกล้อง ถั่ว น้ำลูกพรุน หรือเม็ดลูกพรุน และแนะนำด้วยว่า วิธีกินที่ช่วยให้ขับถ่ายได้ง่ายขึ้น อาหารกลุ่มข้าวกล้อง ถั่ว ควรเริ่มครั้งละน้อย หากเริ่มกินทีเดียวมาก ๆ อาจทำให้คุณแม่ท้องอืดได้ง่าย ๆ
ดื่มน้ำ : เพราะน้ำทำให้กากอาหารมีความอ่อนตัว ช่วยให้อาหารเคลื่อนผ่านลำไส้ได้สะดวกขึ้น คุณแม่ที่มีอาการท้องผูกมาก ๆ ลองดื่มน้ำลูกพรุน เพื่อช่วยให้ขับถ่ายสะดวกขึ้น และควรดื่มน้ำสะอาดให้ได้อย่างน้อย วันละ 8-10 แก้ว
ออกกำลังกาย : เน้นว่าควรเป็นการออกกำลังกายแบบสม่ำเสมอจะเกิดผลดีที่สุดค่ะ เพราะไม่เพียงช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ดีขึ้น การออกกำลังกายยังช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ให้มีการเคลื่อนที่ ทำให้สุขภาพแข็งแรง
บรรเทาอาการริดสีดวงคุณแม่ที่มีภาวะริดสีดวง ไม่ว่าจะช่วงตั้งครรภ์หรือหลังคลอดก็ตาม สิ่งที่เกิดขึ้นคือความรำคาญใจจากอาการปวด บวม ดังนั้นเรามีวิธีบรรเทาอาการมาบอกค่ะ
ความร้อน-ความเย็น อาจแช่น้ำอุ่น โดยนำอ่างขนาดพอดีใส่น้ำอุ่นแล้วนั่งแช่ประมาณ 10-15 นาที ทำวันละ 2-3 ครั้ง ก็จะช่วยลดอาการเจ็บปวด การบวมและอักเสบของริดสีดวง ส่วนการประคบเย็น โดยนำผ้าหนา ๆ ห่อน้ำแข็งหรือแผ่นเจลสำเร็จรูปแช่ให้เย็น นำมาประคบก็ช่วยลดความเจ็บปวดและอาการบวมได้เช่นกัน
หลีกเลี่ยงการนั่งหรือยืนเป็นเวลานาน รวมถึงการยกของหนักอาจทำให้ริดสีดวงแตกหรือเลือดออกได้ง่าย และการนอนตะแคงซ้ายทุก 2-3 ชั่วโมง หรือยกขาพาดกับเก้าอี้ประมาณ 15 นาที ก็ช่วยลดแรงดันในช่องท้อง บรรเทาอาการปวดบวมค่ะ
ควบคุมการขับถ่าย คุณแม่ควรขับถ่ายให้เป็นปกติ อย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง และเข้าห้องน้ำทันทีที่รู้สึกปวดท้อง ไม่ควรกลั้นไว้นาน เพราะจะยิ่งทำให้ขับถ่ายลำบาก โดยเฉพาะหลีกเลี่ยงการเบ่งถ่าย และการนั่งในห้องน้ำเป็นเวลานาน
อันตรายกับลูกในครรภ์หรือไม่ ?คุณแม่ที่มีภาวะริดสีดวงช่วงตั้งครรภ์ยังสามารถคลอดธรรมชาติได้ตามปกติ อีกทั้งภาวะดังกล่าวสามารถหายไปเองไม่ใช่อาการรุนแรงทันทีทันใดหรือมีผลกระทบกับลูกน้อยในครรภ์แค่ส่งผลให้คุณแม่รู้สึกอึดอัด ไม่สบายตัว กระทบกับวิถีชีวิตประจำวัน เพื่อความปลอดภัยต่อสุขภาพร่างกายคุณแม่ควรตรวจร่างกายปรึกษาคุณหมอเพื่อดูแลแก้ไขปัญหาสุขภาพได้เหมาะสมในช่วงตั้งครรภ์
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
Vol.11 No.122 กุมภาพันธ์ 2558
