ช่วยด้วย...ลูกหายไปไหน (Mother&Care)
เรื่อง : ม่านบาหลี
คนเป็นพ่อแม่คงทราบดีว่าเรื่องที่สร้างความตื่นตระหนกตกใจได้มากที่สุด คือ เรื่องของลูกที่หายตัวไปอย่างไร้ร่องรอยจนตามหาตัวไม่เจอ จะด้วยความประมาท ไม่ได้ตั้งใจ ไม่ทันได้ระวัง หรือจะอะไรก็แล้วแต่ ทำให้หลายครอบครัวต้องสูญเสียลูกไปอย่างถาวรเพราะค้นหาเท่าไหร่ก็ไม่พบ แม้จะดิ้นรนค้นหาเพียงใดก็ตาม เหล่านี้คือความรู้สึกผิด ความรู้สึกเสียใจความรู้สึกเศร้าสะเทือนใจที่ย่อมต้องเกิดขึ้นในใจของพ่อแม่ไปตลอดชีวิต
ทำไม…เด็กหาย
เพราะเด็กมีค่าตัวที่ล่อตาล่อใจให้แก๊งมิจฉาชีพลักพาตัวไปขายในตลาดมืด ด้วยมูลค่าสูงถึงหลักพันหลักหมื่น อัพไปถึงหลักแสนเมื่อถึงมือนายหน้าก็มี จึงปรากฏ ข่าวเด็กหาย ถูกลักพาตัว ถูกหลอก ถูกทำร้าย ถูกตัดแขนขาบังคับให้ขอทาน จนดูเป็นเรื่องน่าช็อกแทบไม่น่าเชื่อ ทั้งนี้เพราะเด็กเป็นที่ต้องการของกลุ่มคนมากมาย ทั้งผู้ที่อยากจะมีลูก อยากได้แรงงานเด็ก อยากใช้เด็กเป็นเครื่องมือขอทาน หรือค้าประเวณีเด็ก รวมถึงผู้ที่มีปัญหาทางจิตชอบล่อลวงเด็กไปล่วงละเมิดทางเพศ เด็กจึงตกเป็นเหยื่อของกลุ่มมิจฉาชีพได้ทุกที่ ทุกเวลา ทุกโอกาส
"ลูกจะหายตัวไปได้ยังไง ก็นั่งเล่นอยู่กับบ้านแท้ ๆ"
เรื่องจริง : แม้จะอยู่ในบ้านเด็กก็หายได้
บางท่านอาจเคยได้ยินข่าวคดีเด็กหายถึงในบ้าน จนผ่านไปนานหลายปีดีดักก็ยังปิดคดีไม่ได้ เพราะหาตัวเด็กไม่พบ ทั้งที่เด็กก็กำลังนั่งเล่นก่อกองทรายบนถนนในรั้วบ้านตัวเองแท้ ๆ แต่เด็กกลับถูกลักพาตัวไปจนได้ ทั้งนี้เนื่องจากคนในบ้านประมาทเปิดประตูรั้วทิ้งไว้ ไม่อยากลงจากรถมาเปิด-ปิดบ่อย คิดว่าพอถึงบ้านก็จะได้ขับรถเข้าไปเลย แถมยังไม่ได้ปิดประตูรั้ว ตบท้าย หารู้ไม่ว่านั่นเท่ากับเป็นการเปิดทางให้คนร้ายเข้ามาอุ้มเด็กใส่รถ แล้วขับหนีไปง่าย ๆ เชื่อไหมคะคดีนี้เกิดขึ้นต่อหน้าต่อตาผู้เฒ่าผู้แก่ในบ้าน ซึ่งก็ได้แต่ตะลึง ตกใจ ช่วยเหลืออะไรไม่ทัน
"ช้อปปิ้งเสื้อผ้าแป๊บเดียว พอหันมาดูลูก ลูกหายไปไหนแล้ว"
เรื่องจริง : ยิ่งช้อปอยู่ในห้างฯ เด็กยิ่งหายได้ง่าย
กรณีเด็กหายแบบนี้เกิดขึ้นบ่อยครั้ง พ่อแม่ที่ชอบพาลูกไปช้อปปิ้งในห้างสรรพสินค้าที่มีผู้คนมากมาย มักเกิดความเพลิดเพลินในการเดินดูของจนลืมลูกไปชั่วขณะ เหล่านี้ย่อมก่อ ให้เกิดความประมาท ไม่ทันได้ระวังดูลูกอย่างเคย ลูกย่อมตกเป็นเป้าสายตาคนร้ายได้ง่าย เมื่อสบโอกาสเห็นพ่อแม่คุยไถ่ถามราคากับคนขาย หรือเลือกสินค้า คนร้ายก็จะเข้ามาอุ้มลูกเดินหายไปในฝูงชนแบบนุ่มนวลทันที ไม่ได้เป็นที่สังเกตของใคร ซึ่งก็เป็นวิธีที่ทำได้ง่าย เพราะเด็กที่ยังเล็กอยู่มักแยกคนแปลกหน้าไม่ออก เด็กจึงไม่ได้ร้องไห้โวยวายอะไร เข้าทางคนร้ายเลยค่ะ
"แค่ไปเอาของฝั่งโน้น ให้ลูกรอฝั่งนี้ กลับมาไม่เห็นลูกอีกเลย"
เรื่องจริง : การให้เด็กยืนรออยู่ที่ใดย่อมเปิดโอกาสให้ถูกลักพาตัวได้สูง
กรณีให้เด็กคอยอยู่ตรงนั้นตรงนี้ แล้วกำชับไม่ให้ไปไหน ส่วนพ่อแม่ก็วิ่งกลับไปเอาของที่ลืมไว้ที่นั่นที่นี่ ด้วยความคิดที่ว่าไม่น่าจะมีอะไร เพราะตรงจุดที่ให้ลูกคอยก็ไม่ได้อยู่ไกล จากจุดที่จะไปเอาของ หรือจะไปทำธุระอะไรก็ตามทีที่คิดว่าใช้เวลาครู่เดียว ทราบไหมการทำเช่นนี้ย่อมเปิดโอกาสให้คนร้ายที่ตระเวนหาเด็กไปขาย เข้ามาหลอกล่อได้สะดวก เพียงแค่ ให้ขนม ยื่นของเล่น หรือหลอกว่าแม่ให้พาไปหา หรืออื่น ๆ เด็กก็พร้อมจะเชื่อฟัง แล้วเดินตามไปด้วยอย่างง่ายดาย จนในที่สุดก็ตกเป็นเหยื่ออีกรายหนึ่งในกลุ่มเด็กนับร้อยนับพันที่ถูกลักพาตัว
"เดินอยู่ด้วยกันดี ๆ ลูกพลัดหลงไปไหนก็ไม่รู้"
เรื่องจริง : เด็กมีโอกาสพลัดหลง เมื่อพาไปเดินในที่พลุกพล่าน
จากสถิติของศูนย์ข้อมูลคนหาย เพื่อต่อต้านการค้ามนุษย์ โดยมูลนิธิกระจกเงาที่ผ่านมา พบว่ามีจำนวนเด็กหาย เด็กพลัดหลง เด็กมีโอกาสถูกลักพาตัวมากมายได้ตั้งแต่ช่วงวัยทารก ดังนั้นไม่ว่าพ่อแม่จะพาเด็กไปที่ไหนที่มีผู้คนหนาแน่น เช่น ตลาดนัด คอนเสิร์ต โรงหนัง โรงละคร สวนสนุก ห้างสรรพสินค้า หรือสถานที่จัดแสดงงานควรต้องระวังให้ดี ต่อให้เดินจูงมือแน่นแค่ไหนก็อาจหลุดมือไปได้ เนื่องจากการเบียดเสียด การเดินชน หรือการเดินดูของเพลินจนมือพ่อแม่ที่จูงลูกอาจคลายลง เหล่านี้ล้วนทำให้เด็กมีโอกาสหลุดมือหายได้เช่นเดียวกัน
"ให้ลูกนั่งรอที่รถ กลับมาลูกก็ไม่อยู่ซะแล้ว ตกใจแทบช็อก"
เรื่องจริง : แม้เด็กจะอยู่ในรถยนต์ส่วนตัว เด็กก็มีสิทธิ์ถูกอุ้มไปได้
มีข่าวปรากฏอยู่มากที่พ่อแม่ปล่อยให้ลูกนั่งรออยู่ที่รถ แล้วตัวเองวิ่งไปซื้อของในร้านสะดวกซื้อที่อยู่ในละแวกนั้น พอกลับมาเด็กหาย หรืออีกกรณีแค่ลงจากรถไปเปิดประตูบ้าน โดยเปิดประตูรถทิ้งไว้ เพราะคิดว่าใช้เวลาไม่นาน พอกลับมาภายในไม่กี่นาทีก็ไม่เห็นลูกแล้ว เหล่านี้เกิดขึ้นเร็วมาก อาจเกิดจากการที่คนร้ายตั้งใจลักพาตัวเด็กไปโดยตรง แต่ก็มีอีกมากที่คนร้ายต้องการขโมยรถ แต่พอมีเด็กอยู่ในรถ คนร้ายจึงต้องนำเด็กติดรถไปด้วย
ทำไม…ลักตัวเด็กได้ง่ายจัง
เด็กยังเล็ก กลุ่มเด็กที่ตกเป็นเหยื่อมักมีอายุตั้งแต่วัยทารก-11 ปี
ซึ่งเป็นช่วงวัยที่ยังอ่อนแอ ไม่สามารถปกป้องตัวเองได้ ไม่สามารถแยกแยะพ่อแม่กับคนแปลกหน้าได้ดี จึงทำให้คนร้ายอุ้มเด็กหนีไปต่อหน้าต่อตา โดยเด็กไม่ร้องไห้หรือไม่โวยวาย คนทั่วไปจึงไม่สามารถช่วยเหลือได้ทัน อีกทั้งยังไม่สามารถแยกได้ว่าคนอุ้มเด็กเป็นพ่อแม่ตัวจริง หรือเป็นคนร้ายกันแน่ ดังนั้นการลักพาตัวเด็กจึงเป็นงานที่ง่ายและได้เงินดีสำหรับพวกมิจฉาชีพค่ะ
พ่อแม่ประมาท
ลูกจะปลอดภัยจากการถูกลักพาตัวได้หรือไม่นั้น อยู่ที่ลักษณะนิสัยและพฤติกรรมของคนเป็นพ่อแม่ ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญที่สุดที่เปิดโอกาสให้ลูกถูกลักพาตัวได้มากที่สุด ดังนี้
พ่อแม่เกิดความประมาท เพราะรู้สึกชะล่าใจ คิดว่าลูกโตพอที่จะช่วยเหลือตัวเองได้ไม่จำเป็นต้องจูงมือลูก หรือให้ลูกอยู่ในสายตาของพ่อแม่ตลอดเวลาก็ได้
พ่อแม่ปล่อยให้ลูกอยู่ลำพังที่บ้าน เพราะความจำเป็นทางเศรษฐกิจ ต้องทำงานนอกบ้านด้วยกันทั้งคู่ จึงไม่มีใครอยู่ดูแลเด็ก ทำให้เสี่ยงต่อการที่เด็กจะถูกล่อลวง หรือลักพาตัวจากคนแปลกหน้าได้ง่าย แต่ก็มีหลายท่านที่จ้างพี่เลี้ยง หรือฝากไว้กับญาติปู่ย่าตายาย ซึ่งก็อาจดูแลได้ไม่ดีเท่าพ่อแม่ ทำให้เด็กถูกลักพาตัวไปได้เช่นกัน
พ่อแม่คิดว่าคนร้ายไม่กล้าลงมือทำ เพราะตัวเด็กเองก็อยู่ใกล้ ๆ พ่อแม่จึงเชื่อว่าคนร้ายไม่กล้าเข้ามาแตะต้องตัวเด็ก ไม่กล้าลงมือลักพาตัวไป แต่เชื่อไหม พ่อแม่อยู่ใกล้เด็กก็จริง แต่ก็ไม่ได้อยู่ใกล้พอที่จะปกป้องเด็กได้ตลอดเวลา จึงทำให้สูญเสียเด็กไปได้เช่นกัน
แล้วจะทำอย่างไรดี…ไม่ให้มีเหตุการณ์ลักตัวเด็ก
ไม่ปล่อยลูกให้อยู่ตามลำพัง หรือคลาดสายตาเด็ดขาด โดยเฉพาะเด็กเล็กที่ยังช่วยเหลือตัวเองไม่ได้
ถ้าไม่จำเป็นอย่าพาเด็กไปในที่ชุมชนที่มีคนพลุกพล่าน เพราะถ้าเด็กพลัดหลงแล้วจะติดตามตัวลำบาก โดยเฉพาะสถานที่ที่ทำให้เด็กถูกลักพาตัวได้มากที่สุด เช่น ห้างสรรพสินค้า สวนสาธารณะ โรงพยาบาล บริเวณใกล้ที่ทำงานของพ่อแม่ วัด โดยเฉพาะในช่วงที่มีงานวัด หรือแม้แต่ที่บ้าน หน้าบ้าน และในบ้านเองก็ตาม
ถ้าจำเป็นต้องไปในที่ชุมชนให้จูงมือลูกไว้ไม่ให้หลุดจากกัน เพราะกรณีเด็กหายตามห้างมักเกิดจากพ่อแม่ไม่จูง โดยเฉพาะเด็กที่มีอายุไม่เกิน 6 ปี
ไม่ว่าจะพาลูกไปไหนควรเขียนชื่อ ที่อยู่ หมายเลขโทรศัพท์พ่อแม่ติดตัวเด็กเผื่อพลัดหลง แล้วใครพบเห็นจะได้พาเด็กมาส่งคืนถูก
จัดพื้นที่ที่ปลอดภัยสำหรับเด็ก เช่น เด็กวัยแรกเกิด-3 ปี ต้องอยู่ในระยะที่พ่อแม่เอื้อมมือถึงตลอดเวลา เด็กที่มีอายุ 3 ปี ไม่เกิน 6 ปี ต้องอยู่ในสายตาพ่อแม่ตลอดเวลา เด็กที่มีอายุ 6 ปี ไม่เกิน 9 ปี ต้องอยู่ในที่ที่พ่อแม่กำหนดให้อยู่ แล้วพ่อแม่ก็ควรเข้ามาติดตามดูแลที่แห่งนั้นให้ปลอดภัยอยู่ตลอดเวลา
ถ้าเด็กถูกลักพาตัวไปแล้วล่ะจะช่วยอย่างไร
ถ้าเด็กออกนอกพื้นที่กำหนด ต้องรีบติดตามกลับมาให้เร็วที่สุด ยิ่งตรวจสอบได้เร็ว ยิ่งมีโอกาสได้เด็กคืนเร็ว หรือช่วยเด็กได้ทัน โดยแจ้งตำรวจท้องที่ให้เร็วเตรียมข้อมูลลูกทุกอย่างให้ละเอียด ทั้งให้ดูรูปภาพ บอกรูปร่าง ลักษณะ เสื้อผ้า การแต่งกาย ช่วงเวลาที่ลูกหายไป พร้อมติดตามข่าวกับตำรวจเสมอ
แจ้งผู้ที่มีประสบการณ์ที่สามารถประสานงานกับแหล่งช่วยเหลือต่าง ๆ ได้ เช่น มูลนิธิกระจกเงา โทร.0 2941 4194 ศูนย์ข้อมูลคนหายเพื่อต่อต้านการค้ามนุษย์หรือสื่อมวลชน เพื่อให้ติดตามเด็กได้อย่างมีประสิทธิภาพ
หาตัวช่วยอย่างอินเทอร์เน็ต ฟอร์เวิร์ดเมล โพสต์ข้อความในเฟซบุ๊ก เว็บบอร์ดที่มีคนเข้ามาก เพื่อให้เป็นอีกหนึ่งช่องทางของการติดต่อขอความช่วยเหลือโดยให้ข้อมูลเกี่ยวกับเด็ก ภาพรูปร่าง หน้าตา สถานที่ วันเวลาที่เด็กหายตัวไป พร้อมเบอร์ติดต่อให้ครบถ้วน เมื่อมีคนหมู่มากในสังคมเห็นก็จะได้ช่วย เป็นหูเป็นตาอีกทางหนึ่ง
รีบแจ้งสื่อมวลชนให้เร็วที่สุด โดยพยายามใช้สื่อทุกรูปแบบ ทั้งแจ้งหนังสือพิมพ์ รายการข่าว รายการโทรทัศน์ เพื่อให้ทั้งคนในสังคมและคนร้ายเห็น จะได้ช่วยกดดันให้คนร้ายหลบหนีลำบาก จนนำตัวเด็กมาคืนเอง
อย่างนี้…หนูต้องไม่ลืมทำนะ
เพื่อลดความเสี่ยงภัยในการถูกลักพาตัว หรือไม่ให้ลูกพลัดหลงไปไหน เมื่อลูกโตพอรู้ภาษา หรือสื่อสารกันได้แล้ว พ่อแม่ควรกำชับลูกให้ทำตามข้อแนะนำและวิธีปฏิบัติตัวด้วยค่ะ ดังนี้
สอนให้ลูกรู้จักชื่อจริงตัวเอง อายุ เบอร์โทรศัพท์ บ้านเลขที่ สอนวิธีโทรศัพท์ให้ติดต่อพ่อแม่ ญาติ ตำรวจ เพื่อนบ้านที่ไว้ใจได้ในกรณีฉุกเฉิน สอนวิธีโทรศัพท์สาธารณะที่หยอดเหรียญ วิธีโทรทางไกลผ่านโอเปอเรเตอร์ที่เรียกเก็บเงินปลายทาง โดยให้ลูกจำเบอร์ที่บ้าน และมือถือพ่อแม่ให้ได้นะคะ
ถ้าหลงในห้างสอนให้ลูกขอความช่วยเหลือ จากพนักงานประชาสัมพันธ์ พนักงานขาย พนักงานเก็บเงิน เพราะพนักงานขายมีหน้าที่ขาย จะไม่สามารถพาลูกออกจากจุดที่ทำงานนาน ๆ ได้ จึงมั่นใจได้ว่าลูกจะไม่ถูกลักพาตัวไปอีก หรือให้ไปหาตำรวจให้ลูกรู้ว่าตำรวจเป็นคนที่ขอความช่วยเหลือได้ ดังนั้นอย่าขู่ลูกให้กลัวตำรวจ
ลูกอยู่บ้านคนเดียวแล้วต้องรับโทรศัพท์จากคนอื่น ควรให้ลูกตอบว่าพ่อแม่อยู่บ้าน แต่ไม่ว่างมารับสาย กำลังยุ่ง ถ้ามีคนมาหาแล้วลูกอยู่บ้านคนเดียว อย่าให้ลูกเปิดประตู แต่บอกว่าให้กลับไปก่อน พ่อแม่กำลังยุ่ง
เมื่อมีคนแปลกหน้ามาหาที่บ้านให้ลูกรู้จักตัดบท ไม่ให้ยืดเยื้อ ถ้าลูกกลัวควรบอกล่วงหน้าให้ลูกโทรหาพ่อแม่ทันที หรือโทรหาเพื่อนบ้านที่ไว้ใจได้ให้เข้ามาดูลูกที่บ้าน
ถ้ามีคนแปลกหน้ามาขอความช่วยเหลือ ให้ลูกบอกผู้ใหญ่ให้มาช่วย เพราะมีคนร้ายใช้วิธีนี้หลอกเด็ก หรือถ้าลูกพบว่ามีคนเดินตาม ให้ลูกวิ่งกลับบ้าน หรือไปหาเพื่อนบ้าน หรือที่ที่มีคนมาก ถ้ามีคนขับรถตามให้ลูกวิ่งกลับไปในทางเดิม รถจะเสียเวลาวกกลับ ซึ่งยุ่งยาก ทำให้เลิกตามลูกไปเอง
ไม่ให้ลูกรับของจากคนแปลกหน้า โดยเฉพาะของเล่น ขนม เกม เงิน ซึ่งคนร้ายมักใช้หลอกเด็กแล้วได้ผล ถ้าอยากได้ลูกต้องมาขออนุญาตพ่อแม่ก่อนทุกครั้ง เหล่านี้ช่วยให้ลูกปลอดภัยจากการถูกลักพาตัวได้ค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
Vol.10 No.111 มีนาคม 2557