มือเท้าลอกในเด็ก เกิดจากอะไร ?

           คุณแม่พาน้องเชอรี่... มาตรวจกับหมอด้วยอาการมือเท้าลอก เพิ่งเป็นได้ประมาณ 2 สัปดาห์ ก่อนหน้านี้ก็สบายดี คุณแม่ไม่ได้เปลี่ยนสบู่ หรือแชมพูใหม่แต่อย่างใด ทายาแล้วก็ยังไม่ดีขึ้นเลยเป็นกังวลกันทั้งบ้าน กลัวว่าน้องจะเป็นมือเท้าลอกจากโรคคาวาซากิ คุณแม่เลยอยากทราบว่าน้องมีโอกาสที่จะเป็นโรคนี้หรือไม่ และจะรักษาหายไหมคะ

           ในเด็กเล็กหากมีอาการลอกบริเวณปลายมือปลายเท้า นอกจากเกิดจากการแพ้ได้แล้ว บางครั้งอาจเป็นอาการจากโรคคาวาซากิ ซึ่งหากไม่ได้ตรวจเพิ่มเติมอาจทำให้มีอาการแทรกซ้อนของหัวใจและหลอดเลือดแดงตามมาได้

สาเหตุ ที่ทำให้เกิดมือเท้าลอกที่พบได้ในเด็ก

         - โรคผิวหนังที่เกิดจากการอักเสบ เช่น จากการแพ้หรือผื่นแพ้สัมผัส allergic contact dermatits หรือผื่นแพ้เกิดหลังจากการสัมผัสสารระคายเคือง หรือ imtant contact dematitis เช่น ในผู้ที่แพ้ถุงมือ น้ำยาล้างจาน ผื่นแดง หรือตุ่มน้ำร่วมด้วย จะพบได้ในโรค dyshidrotic eczema ผื่นเป็น ๆ หาย ๆ ร่วมกับมีผิวแห้ง ผื่นแดง มีขุย และมักจะคันบริเวณข้อพับแขน ขา ในโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง atopic dermatitis

         - สะเก็ดเงิน (peoriasis) สาเหตุยังไม่ทราบแน่ชัด เชื่อว่าเกิดจากหลาย ๆ ปัจจัย เช่น พันธุกรรมความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม ทำให้มีการแบ่งตัวของเซลล์ผิวหนังที่เร็วผิดปกติ มักมีผื่นบริเวณอื่นในร่างกายร่วมด้วย เช่น หนังศีรษะ ลำตัว แขน ขา ผื่นมีลักษณะแดง เป็นปื้นหนา และมีสะเก็ดสีขาว บางครั้งอาจพบเป็นตุ่มหนอง และอาจพบความผิดปกติของเล็บมือเล็บเท้าร่วมด้วย สะเก็ดเงินมีหลายชนิด สำหรับสะเก็ดเงินชนิดที่มีผื่นบริเวณมือและเท้า เรียก palmoplantar psoriasis

         - เชื้อรา บางครั้งความอับชื้น หรือในเด็กเล็กที่วิ่งเล่นตามพื้นดินด้วยเท้าเปล่า อาจมีผื่นเกิดขึ้นตามซอกพับนิ้วมือ หรือนิ้วเท้าจากเชื้อราได้ ส่วนใหญ่คุณหมอจะขูดเชื้อตรวจทางห้องปฏิบัติการ โดยทั่วไปพบในเด็กได้ค่อนข้างน้อย

           อาการมือเท้าลอก เกิดภายหลังการติดเชื้อแบคทีเรียสเตรปโตคอคคัส ใน scarlet fever หรือไข้อีดำอีแดง มักพบในเด็กาอายุ 5-10 ปี ช่วงแรกจะมีอาการเจ็บคอ มีไข้ มีผื่นแดงสากคล้ายกระดาษทรายบริเวณลำตัว ต่อมาจะมีอาการลอกบริเวณมือ เท้า และยังพบบริเวณศอกกับเข่าได้ด้วย หากเป็นผื่นจากไข้อีดำอีแดงแล้วไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง หลังการติดเชื้อที่ผิวหนัง 3-4 สัปดาห์ อาจเกิดอาการแทรกซ้อนทำให้ไตอักเสบแบบเฉียบพลันได้

         - โรคคาวาซากิ (Kawasak disease) เป็นโรคที่ยังไม่ทราบสาเหตุชัดเจน พบได้บ่อยในเด็กเล็กที่อายุน้อยกว่า 5 ปี มีอาการไข้สูง ปากแดง ตาแดง มือเท้าบวม ต่อมน้ำเหลืองโตลักษณะที่พบได้คล้ายกันกับที่พบในโรคคาวาซากิ และโรคไข้อีดำอีแดง คื มีลิ้นแดงเป็นตุ่มคล้ายสตเบอรี่ และอาจพบต่อมน้ำเหลืองโตได้ในทั้งสองโรค เมื่ออาการดีขึ้นจึงพบอาการลอกที่มือเท้า ในโรคคาวาซากิจะลอกเป็นผื่นบาง ๆ เล็ก ๆ มักลอกบริเวณขอบเล็บ (ต่างจากในไข้อีดำอีแดง ซึ่งบางครั้งการลอกที่มือเท้าอาจลอกเป็นแผ่นใหญ่ ๆ ได้) หากไม่ได้รับการวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างถูกต้อง อาจเกิดอาการแทรกซ้อนทางหัวใจและหลอดเลือดได้

           ภาวะมือเท้าลอกที่ผู้ป่วยมาพบแพทย์นั้นจะมีกลุ่มที่มีประวัติเป็นแบบเฉียบพลัน และในกลุ่มที่มีอาการเรื้อรังเป็น ๆ หาย ๆ มีน้อยที่เป็นอาการที่ตรวจพบซึ่งพบกับภาวะโรคอื่น ๆ หมอได้ซักประวัติ และตรวจร่างกายน้องเพิ่มเติมแล้ว พบว่าน้องเชอรี่ไม่มีไข้จึงไม่เข้าข่ายโรคคาวาซากิ ส่วนผื่นเข้าได้กับโรคผื่นผิวหนังอักเสบจากอาการแพ้ เนื่องจากน้องแอบไปเล่นครีมของคุณแม่ เมื่อให้ทาครีมบำรุง และยาลดการอักเสบ หลีกเลี่ยงการอาบน้ำนาน การแช่น้ำ หรือกิจกรรมที่ทำให้เกิดความอับชื้นบริเวณเท้า อาการจึงค่อย ๆ ดีขึ้น

           และในช่วงหน้าหนาวอากาศเริ่มเย็น คุณแม่อย่าลืมให้น้อง ๆ ทาครีมบำรุงบ่อย ๆ หรือทุกครั้งหลังอาบน้ำนะคะ


ขอขอบคุณข้อมูลจาก

Vol.23 Issue 270 มกราคม 2559